Abstract:

Osmanlı Devleti, XIX. yüzyılın sonu ile XX. yüzyılın başlarında büyük olaylara şahit olmuştu. Bu dönemde ülkede yaşanan siyasî ve sosyal gelişmeler arasında Sultan II. Abdülhamit’in daha önceki dönemlerde etkisi iyice azalmış olan aşiretlerin Hamidiye Süvari Alayları ile yeniden canlandırması önemli bir yer tutmuştu. Özellikle Doğu Anadolu’da büyük devletlerin kışkırtmalarıyla çıkan Ermeni isyanlarının bastırılmasında ve Birinci Dünya Savaşı sırasında Ermeni-Rus birliklerine karşı aşiretler önemli görevler ifa etmişlerdi. Bu aşiretler arasında Hacı Musa Bey’in Huytu Aşireti önemli yer tutmuştu. Aşiret, Bitlis’in savunulması ve Mustafa Kemal Paşa’nın komutasında düşman işgalinden kurtarılmasında da önemli bir yer almıştı. Milli Mücadele döneminin başında Mustafa Kemal Paşa’nın isteğiyle Erzurum’da toplanan kongreye çağrılan Hacı Musa Bey, kendisine düşman olan aşiretlerin fenalık yapmalarından çekindiği için katılmamıştı. Kongreye katılmadığı halde Heyet-i Temsiliye üyeliğine seçilmişti. Cumhuriyet’in ilk yıllarında doğuda patlak veren Şeyh Said İsyanı’nın hazırlanmasında etkisi olduğu ileri sürülen Hacı Musa Bey hükümetin güvenlik tedbirleri dolayısıyla Batı Anadolu’ya yerleştirdiği bölgenin ileri gelenleri arasında da bulunuyordu.

Keywords: