Özet:

Birinci Dünya Savaşı, Milli Mücadele ve Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin kurulması dönemlerinde devletin yanında yer alıp, dini ve siyasi nüfuzlarını kullanarak, bulundukları bölgelerde etkili olan ancak kayıtlara geçmeyen önemli şahsiyetler bulunmaktadır. Bu bağlamda yaptığı hizmetlerle Osmanlı Devleti yöneticilerinin takdirini kazanan, Birinci Dünya Savaşı öncesinde kurduğu tekkesinde Bitlis ve çevresinde yüzlerce talebenin yetişmesini sağlayan ve bölgede Rus tahrikleriyle patlak veren Molla Selim İsyanı’nın bastırılmasında çok önemli faaliyetlerde bulunan Küfrevîzâde Abdülbâkî Efendi’yi anmak gerekmektedir. Küfrevîzâde Abdülbâkî Efendi, Birinci Dünya Savaşı’nın başlaması ile yöredeki halkın gönüllü birlikler kurarak düşmanla mücadeleye başlamalarında önemli rol oynamıştı. Ancak bütün çabalara rağmen düşmanın ilerlemesine engel olunamamıştı. Bu nedenle ilerleyen Rus - Ermeni birlikleri Bitlis’i işgal etmişti. Bitlis’in işgalden kurtarılması için bölgeye gönderilen Mustafa Kemal (Atatürk) Paşa, Bitlis’e gittiğinde Küfrevîzâde Abdülbâkî Efendi’yi ziyaret etmiş ve Küfrevî ailesiyle dostluk kurmuştu. Bu dostluk çerçevesinde Mustafa Kemal Paşa, Küfrevîzâde Abdülbâkî Efendi’nin talep ve sorunlarıyla yakından ilgilenmiş, Küfrevîzâde Abdülbâkî Efendi de yörede bulunan aşiretler üzerindeki nüfuzunu kullanarak halkın teşkilatlanması ve düşmanla savaşmasını sağlamıştı. Mustafa Kemal Paşa ile Küfrevîzâde Abdülbâkî Efendi arasındaki dostluğu gösteren çok sayıda mektup bulunmaktadır. Mustafa Kemal Paşa’nın bu mektupları Bitlis’teki dinî otoritelerle iyi ilişkiler kurduğunu göstermesi bakımından önem arz etmektedir.

Anahtar Kelimeler: