Abstract:

Temelini Postmodernizim ve Yapısökümcülük’ten alan Metinlerarasılık, ilk olarak Julia Kristeva olmak üzere Ronald Barthes, M. Riffarette, Gérard Genette gibi birçok dilbilim ve göstergebilimcinin geliştirdiği bir metin çözümleme yöntemidir. Metinlerarasılık çözümleme yöntemine göre her metin kendinden önce meydana gelmiş başka metinlerle bağlantı içerisindedir. Metinlerin içerisinde kendinden önceki metinlerin üzerine inşa edilmiş bir yapının varlığı söz konusudur. Böyle bir yapı içerisinde metinler, kendilerini okuyan kişilerin farklılığına göre değişebilme özelliğine sahip bir yapıyı taşımaktadırlar. Bu çalışmanın amacı Ahmet Mithad Efendi’nin Ahmet Metin ve Şirzat romanını metinlerarası ilişkiler bağlamında tespit etmektir. Söz konusu ilişkiler alıntı, gönderge, anıştırma ve öykünme ( pastiş) ögeleri üzerinden yapılacaktır. İncelenecek roman içerisinde alıntı, gönderge, anıştırma ve öykünme öğelerinin sıklıkla kullanılması eserin okur açısından etki gücünün artmasını sağlamıştır. Romanın çoksesliliğini artıran bu özellikler aynı zamanda etkin ve bilgili okur isteğini de ortaya koymaktadır. Zira roman içerisinde yazar tarafından ortaya konulan bu özelliklerin tespiti ve değerlendirilmesi, etkin bir okuyucu nezdinde gerçekleşebilir. Kahramanların özelliklerinin belirlenmesi, olay örgüsünün algılanması ve gerekli çıkarımların sağlanması noktasında önemli olan metinlerası çözümleme yöntemi sayesinde etkin bir okuma gerçekleştirilmeye çalışılmıştır.

Keywords: