Abstract:

Ekonomi yazınında doğrudan yabancı yatırımların ve dış ticaretin farklı kanallar ile yeni teknolojileri ülke sınırları içine çektiği, verimliliği arttırdığı ve böylelikle büyümeyi teşvik ettiği yönünde yaygın bir kabul vardır. Bunun da ötesinde ulusal ekonomilerin beşeri sermaye seviyesinin söz konusu büyüme performansına olumlu yönde katkı yaptığı öne sürülen düşünceler arasındadır. Bu beklenti ile özellikle de teknolojik açıdan geri kalmış ve yüksek işsizlik düzeyi ile karakterize olan gelişmekte olan ülkeler ticarette ve sermaye piyasalarında liberalizasyon politikaları ile ülkelerine doğrudan yabancı yatırım çekmeye çalışmaktadırlar. Bu çalışmada doğrudan yabancı sermaye yatırımları, dışa açıklık oranı ve beşeri sermaye seviyesinin büyüme üzerindeki etkisi 1980-2015 dönemine ait veriler kullanılarak ARDL sınır testi yaklaşımı ile Türkiye için analiz edilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre söz konusu değişkenler arasında eş bütünleşme ilişkisi olduğu tespit edilmiştir. Analizden elde edilen uzun dönem katsayılarından ise doğrudan yabancı yatırımların ve dışa açıklık oranının literatüre paralel şekilde büyümeyi pozitif yönde etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. Bununla birlikte beşeri sermaye seviyesi ile büyüme arasında anlamlı bir ilişki tespit edilememiştir.

Keywords: