Abstract:

Günümüzde tüketicilerin değişen istek ve ihtiyaçlarını karşılayan gıda perakende mağazalarının sayı ve çeşitliliğinin arttığı görülmektedir. Gıdaya dayalı mağazalı perakendecilik türleri içerisinde indirim marketlerinin toplam mağazalı perakende pazarından aldığı paylar ve indirim marketlerinin satışlarındaki artış oranlarındaki büyüme düzeylerinin hipermarket ve süpermarketlerden daha fazladır. Bu kapsamda tüketicilerin indirim market tercihlerini ve bu tercihte etkili olan faktörlerin ağırlıklarını tespit etmek gıda perakendecileri arasında yaşanan rekabeti anlamada oldukça önemlidir. Bu çalışmanın amacı, tüketicilerin indirim market tercihini ve bu tercihte etkili olan faktörlerin ağırlıklarını Analitik Hiyerarşi Yöntemi (AHP) ve Bulanık Analitik Hiyerarşi yöntemlerinden (BAHP) yararlanarak tespit etmektir. Bulanık Analitik Hiyerarşi yöntemlerinden, bulanık sayıların sıralanmasında Chang, Kareli Ortalama ve Kwong-Bai yöntemi kullanılarak tercihler arasında sıralama yapılmıştır. Çalışmada, analiz için gerekli olan veriler Osmaniye ilinde yaşayan tüketicilerden, kolayda örnekleme yöntemi ile seçilen 200 tüketiciye 01.10.2014 ve 30.11.2014 tarihleri arasında yüz yüze anket yöntemi ile elde edilmiştir. Analizler, MATLAB 12 ve Microsoft Excel programları kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Analiz sonuçlarına göre, hem AHP hem de Bulanık AHP yöntemine göre ürün kalitesi, hizmet kalitesi, temiz ve ferah mağaza atmosferi, marka çeşitliliği ve özel gün fiyat indirimleri ve ödeme kolaylıkları değişkenlerinin tüketicilerin indirim marketi seçim kararında yüksek etkiye sahip değişkenler olduğu; buna karşın, mağaza reklamları değişkeninin ise tüketicilerin indirim marketi seçim kararında görece düşük etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, hem AHP hem de Bulanık AHP yöntemine göre, BİM mağazası ŞOK ve A101 mağazalarına göre birinci sırada tercih edildiği tespit edilmiştir.

Keywords: