Abstract:

Çalışmada saldırganlık “yıkıcı saldırganlık”, “atılganlık” ve “edilgen saldırganlık” olmak üzere üç boyutta incelenmiştir.  Bu doğrultuda araştırmanın amacı, ortaöğretim kurumlarında futbol ve futsal takımlarında spor yapan kadın öğrencilerin saldırganlık düzeylerinin birtakım değişkenlerle ilişkisini incelemektir. Araştırma grubunu 2017-2018 eğitim-öğretim yılında Ankara ili merkez ilçelerinde ortaöğretim (lise) kurumlarında eğitim gören ve okullarını futbol ve futsal takımlarında oynayan kadın öğrencilerden rastgele örneklem yöntemiyle seçilen toplam 153 (futbol n=76, futsal n=77) sporcu kadın öğrenci oluşturmaktadır. Bu araştırmada İpek İlter (Kiper, 1984) tarafından geliştirilen, 30 maddeden ve üç alt testten (yıkıcı saldırganlık, atılganlık ve edilgen saldırganlık) oluşturulmuş saldırganlık envanteri ve kişisel bilgi formu kullanılmıştır. Sporcu kadınların saldırganlık envanteri alt boyutlarından ve toplamından elde edilen puanların belirlenmesinde tanımlayıcı istatistik tekniklerinden, Ss, Range, Min. ve Max. değerler kullanılmıştır. Sporcu kadınların saldırganlık envanteri alt boyutlarına ve toplamına ait puan ortalamalarının kişisel değişkenlerine göre farklılaşıp farklılaşmadığının belirlenmesinde öncelikle verilerin normal dağılım gösterip göstermediği Kolmogorov-Smirnov testi ile incelenmiş ve bu inceleme sonucunda veriler normal dağılım gösterdiğinden dolayı üç veya daha fazla küme karşılaştırmaları için Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) kullanılmıştır. ANOVA sonucu anlamlı bulunan farklılıkların kaynağını belirlemek üzere varyansların homojen olmasından dolayı Tukey HSD çoklu karşılaştırma testi kullanılmıştır. Araştırmada anlamlılık düzeyi 0.05 olarak alınmıştır. Genel olarak sporcu kadınların saldırganlık düzeylerinin orta seviyede olduğunu, sporcu kadınların farklı yaşlarda olmasının saldırganlık düzeylerine bir etkisinin olmadığını, sonuçlara göre, sporcu kadınların saldırganlık düzeyleri üzerinde ailelerinin gelir seviyelerinin bir etkisinin olmadığı. Babaların eğitim durumunun yükselmesine paralel olarak yıkıcı saldırganlık, atılganlık ve genel saldırganlık duygusuna sahip olma durumlarının azalacağı belirlenmiştir. Ayrıca annelerin eğitim durumunun yükselmesine paralel olarak yıkıcı saldırganlık duygusuna sahip olma durumlarının azalacağı gözlemlenmiştir. Kardeş sayılarının saldırganlık davranışlarına olan etkisi incelendiğinde ise kardeş sayısı az olan sporcu kadınların kardeş sayısı fazla olan sporcu kadınlara göre yıkıcı saldırganlık ve genel saldırganlık duygularının daha yüksek düzeyde olduğu bulunmuştur.

Keywords: