Abstract:

ÖZET Roman incelemesinde kullanılan mekân unsuru, Türk edebiyatında birçok roman içerisinde irdelenmiştir. Araştırmacılar Tanzimat’tan Cumhuriyet’e bütün edebiyat devreleri içinde kaleme alınan romanları mekân açısından değerlendirmiştir. Mekânların tasnif edilmesi ve bir metot olarak kullanılması hususunda bilim insanlarının ortak veya farklı olarak yaptığı tespitler mevcuttur. Bu tespitlerin analiz edilmesi ve roman incelemelerinde mekân kullanma metodu ana hatları ile incelenmeye çalışılmıştır. Kuramın, bilinen kaynakların dışında yeni araştırmacıların yorumları ile de ele alınması hususuna dikkat edilmiştir. İncelemenin ilerleyen bölümlerinde romanın genel olarak şahıs, zaman, üslup, bakış açısı ve anlatım tekniği ile aktarımı gerçekleştirilmiştir. İncelemenin asıl kısmında ise Huzur romanı içinde mekân kullanımının sebepleri, sınırları ve sonuçları tartışılmıştır. Bu inceleme esnasında şahısların psikolojisi, toplumsal düzen, sembollerin kullanımı, çatışmaların yaşanması, olay zincirinin aktarılması, kişiler arası ilişkiler ve verilmek istenen mesajlar mekân kullanımı üzerinden değerlendirilmiştir. İncelemenin son kısmında mekânın farklı alanlarla ilişkileri roman üzerinden hareketle anlatılmıştır. Bizlerde burada mekânın sınırları, kullanımı, karakteri, romandaki işlevi, genel yapısı, temsil ettiği değerler, romandaki önemi ve yerini inceleyeceğiz.

Keywords: