Abstract:

Afganistan’da yabancı dil olarak Türkçe öğretimine ilişkin ilk çalışmaların Osmanlı Devletinin son dönemlerinde başladığı ileri sürülebilir. Ancak 2001 yılında Taliban yönetiminin iş başından uzaklaştırılmasından sonra ülke genelindeki Türkçe öğretim faaliyetlerinin farklı bir safhaya girdiğini söylemek mümkündür. 2002 yılında, Afganistan’daki ilk Türkoloji bölümünün kuruluşundan günümüzü değin 8 Türkoloji bölümü açılmıştır. Bu bölümlerin yanında üç askerî okulda, Kabil Yunus Emre Enstitüsünde, özel okullarda ve üniversitelerde, Türkiye Maarif Vakfına bağlı okullar ve özel dil kurslarında hâlihazırda yabancı dil olarak Türkçe öğretilmektedir. Söz konusu resmî ve gayri resmî kurumlarda sayısı binlerle ifade edilebilecek bir hedef kitle yabancı dil olarak Türkçe öğrenmekte ve Afganistan genelinde oldukça farklı gerekçelerle Türkçe, yabancı dil olarak büyük ilgi görmektedir. Bu ilginin doğal bir neticesi olarak ortaya çıkan Türkçe öğrenme talebinin ancak bir kısmı karşılanabilmektedir. Bu çalışmada, Afganistan’da çeşitli kurumlar tarafından yürütülen Türkçe öğretim çalışmalarının ortaya konulması amaçlanmıştır. Türkçe öğretimi faaliyetleri kurum, öğretim elemanı, öğrenci sayısı, derslik sayısı, vb. unsurlar bakımından değerlendirilmeye çalışılarak Afganistan’da Türkçe öğretiminin geleceğine ilişkin öngörülerde bulunulmaya çaba sarf edilmiştir. Araştırmanın sonunda ise ülke genelinde yürütülen Türkçe öğretim çalışmalarının niteliğini arttırabilmek adına bazı önerilerde bulunulmuştur.

Keywords: