Abstract:

Bu çalışmanın amacı Suriyeli öğrencilerin sahip oldukları ana dilinin yabancı dil olarak Türkçe öğrenme süreçlerine etkisini belirlemektir. Bu amaç doğrultusunda Türkçe öğrenen öğrencilerin öğrenme sürecinde ana dili kullanımının derslerde ve ders dışındaki durumları, ana dili kullanım durumunda yaşanan değişiklikler, derslere giren okutmanların bu durumla ilgili uygulamaları, ana diliyle ilgili ögelerin Türkçe dil becerilerine nasıl yansıdığı vb. ile ilgili bazı hususlar araştırılmıştır. Çalışmada nitel araştırma desenlerinden durum çalışması kullanılmıştır. Bu araştırmada Suriyeli öğrencilerin Türkçe öğrenme sürecinde ana dillerinin etkisine yönelik öğrenci ve okutman görüşleri ile dersler tutulan araştırmacı günlüklerinin bütüncül değerlendirilmesi dolayısıyla nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Kilis 7 Aralık Üniversitesinde Türkçe öğrenen 23 Suriyeli öğrenci ve bu öğrencilerin derslerine giren 5 okutman oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri araştırmacı tarafından geliştirilen öğrenciler için görüşme formu, okutmanlar için görüşme formu ve araştırmacı günlüğü gibi veri toplama araçlarıyla toplanmıştır. Toplanan veriler içerik analizi yöntemiyle incelenmiştir. Araştırma soruları çerçevesinde hazırlanan bulgular örneklerle desteklenmiştir. Veriler analiz edilirken iki puanlayıcı kullanılmıştır. Çalışma sonucunda ana dilinin öğrenciler tarafından ihtiyaç duyulan durumlarda kullanıldığı ve okutmanların da bu konuda esnek davrandıkları belirlenmiştir. Ana dilinin tamamen yasaklamalar ve engellemelerle önüne geçilmesinden ziyade yeri geldikçe bir öğretim aracı olarak yararlanılması gerektiği anlaşılmaktadır. Türkçe öğretiminde ana dilinin kullanımı konusunda katı kurallar yerine olumlu etkilerinden de yararlanılması gerektiği söylenebilir.

Keywords: