Abstract:

Bu araştırma, KKTC MEB İlköğretim Dairesi Müdürlüğü devlet özel eğitim merkezleri ve kaynak odası bulunan ilkokullarda özel eğitim alanında çalışan öğretmenlerin tükenmişlik düzeylerini ve yaşam doyumu düzeylerini belirlemek ve bu iki değişken arasındaki ilişkiyi saptamak amacıyla yapıldığından, betimsel ve bağıntısal bir çalışma olacak ve tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın bağımlı değişkenleri; öğretmenlerin tükenmişlik düzeyleri ve yaşam doyumlarıdır. Bağımsız değişkenleri ise cinsiyet, yaş, medeni durum, görev süresi, mezun olunan alan, belirli bir özür grubunda çalışıp çalışmama durumu, eğitim düzeyi ve işinden elde ettiği gelir durumudur. Bu araştırmanın hedef evrenini, 2015-2016 eğitim-öğretim yılında KKTC MEB İlköğretim Dairesi Müdürlüğüne bağlı devlet özel eğitim merkezleri ve kaynak odası olan ilkokullarda özel eğitim alanında çalışan öğretmenler oluşturmaktadır. Maslach Tükenmişlik Ölçeğinde tükenmişliği ölçmeye yönelik toplam 22 madde bulunmaktadır. Ölçek Yaşam Doyumu Ölçeğinde ise toplam 5 madde bulunmaktadır. Araştırmada elde edilen verilen işlenmesi ve çözümlenmesinde SPSS (Version18.0) paket programı kullanılmıştır. Araştırma verilerinin tanımlayıcı istatistikleri olarak frekans (f), yüzde (%), aritmetik ortalama (x¯ ), standart sapma (ss) ölçütleri hesaplanmıştır. Tüm verilerin dağılım özelliklerinin incelenmesi amacıyla Shapiro Wilk Normallik testi uygulanmıştır Dolayısıyla bu araştırma sonucuna göre; duygusal tükenme alt boyutu ile demografik ve mesleki özellikler arasındaki ilişkiye yönelik sonuçlar; Öğretmenlerin “duygusal tükenme” boyutunda yer alan ifadelerin bir çoğunluğuna “çok nadir” yanıtını verdikleri tespit edilmiştir. Madde bazında bakıldığında ise “hiçbir zaman” yanıtının en yoğun verildiği ölçek maddesinin “yolun sonuna geldiğimi hissediyorum” ifadesi olduğu görülmektedir. Öğretmenlerden kişisel bilgi formu aracılığı ile elde edilen; cinsiyet, medeni durum, görev süresi, mezun olunan alan, eğitim düzeyi, belirli özür grubunda çalışıp çalışmama ve işten elde edilen gelir durumu verilerine göre anlamlı farklılıklar saptanmamıştır. Duygusal tükenme boyutundaki tükenmişliğin puanlamalarına bakıldığında; iki öğretmenin yüksek, 24 öğretmenin orta ve 41 öğretmenin düşük tükenmişlik yaşadığı görülmektedir. Bu verilere dayanarak KKTC’de devlete bağlı özel eğitim alanında çalışan öğretmenlerin, duygusal tükenmeyi yüksek düzeyde yaşamadıkları söylenebilir. İlgili alanyazın incelendiğinde öğretmenlerin duygusal tükenmişliği orta veya düşük seviyelerde yaşadıkları görülmektedir.

Keywords: