Abstract:

Abdî mahlasıyla şiirler söylemiş olan Subhizâde Abdullah Efendi, XVIII. yüzyıl şairlerindendir. Şair bir ailenin ferdi olan Abdî Efendi, İstanbul’da doğmuştur. Abdî’nin babası Feyzullah Feyzî, dedesi Subhî Ahmet ve oğlu Ali Necip de şairdir. Abdî Efendi hakkında çok az kaynakta muhtasar bilgi bulunmaktadır. Bu kaynaklarda şairin doğum tarihi zikredilmezken, ölüm tarihi hakkında da 1761 ve 1763 olmak üzere iki rivâyet bulunmaktadır. Şairin babası Feyzullah Feyzî, Türk Edebiyatının son hamsesini yazmıştır. Abdî’nin dedesi de dîvân sahibi bir şairdir. Klâsik Şiire hakimiyetiyle tanınan şair, tezkirelerde bilgili, kültürlü bir aile olarak tanımlanan bir ailenin ferdidir. Meslek hayatında da babasının ve dedesinin yolunu takip eden Abdî Efendi, ruznamçecilik, maliye tezkereciliği ve yeniçeri katipliği yaparak 1758 tarihinde sadaret kethüdası olmuştur. Bu vazifeden azledilerek ayrılan Abdî Efendi, 1761’de (H. 1175) vefat etmiştir. Şair, Eyüp Kabristanı’nda metfundur. Abdî Efendi’nin şiirlerinde özellikle Nedim tarzı bir mecaz, mana ve söyleyiş vardır. Şiirlerinde dönemin mahallileşme akımının tesiriyle Türkçe redifler ve kafiyeler dikkati çeker. Bu rediflerin de genellikle fiil kökenli olması şairin şiirlerine farklı bir söyleyiş kazandırmıştır. Bu özellikleriyle şair dönemin meşhur şairleri arasındadır. Kaynaklarda şairin nesir türünde de eserlerinin olduğu ve bunların çok beğenildiği söyleniyorsa da bu çalışmalara günümüzde henüz ulaşılamamıştır. Abdî’nin dîvânında, özellikle tarihler büyük bir yer kaplamaktadır. Nitekim bu tarihlere kaynaklar atıf yapmış ve şairin manzum tarihlerinin değerli bulunduğunu yazmışlardır.

Keywords: