Abstract:

Osmanlı Devleti, Balkanlarda gerçekleştirdiği fetihler neticesinde ele geçirdiği yerlere Anadolu’dan getirmiş olduğu Türkmenleri iskân etmiştir. Ancak Osmanlının 19. yüzyılın ikinci yarısından itibaren Balkanlardaki topraklarını kaybetmeye başlamasıyla birlikte süreç tersine dönmüş ve Balkanlardan Anadolu’ya yoğun bir göç başlamıştır. Bu bağlamda Balkan coğrafyasından Anadolu’ya ilk büyük Müslüman/Türk göçü, 93 Harbi olarak da bilinen 1877-1878 yılındaki Osmanlı-Rus Savaşı ile birlikte gerçekleşmiştir. Bu tarihten itibaren de zaman zaman azalıp artmakla birlikte yakın döneme kadar devam etmiştir. Göçlerin yoğun olarak gerçekleştiği ülkelerden birisi de Bulgaristan’dır. II. Dünya Savaşına Almanya’nın yanında girmiş olan Bulgaristan, savaş esnasında Sovyetler Birliği’nin işgaline uğramış ve bu esnada rejim değişikliği yaşamıştır. İdareyi ele geçiren “Vatan Cephesi” adındaki komünist yönetimin uygulamış olduğu politikalar ise başta Türkler olmak üzere ülkedeki etnik azınlıkların gelecek kaygısı yaşamasına neden olmuştur. Bunun üzerine Bulgaristan’da daha fazla kalamayacaklarını anlayan Türkler, Anadolu’ya göç etmeye başlamışlardır. Bunun neticesinde 1950-1951 yılları arasında Bulgaristan’dan Anadolu’ya yaklaşık olarak 155.000 kişi göç etmiştir. Ekseriyeti çiftçi olan bu göçmenlerin bir kısmı Seyhan vilâyetine iskân olunmuştur. Hatta Seyhan, tarımsal potansiyelinin yüksekliği ve nüfus yoğunluğunun düşüklüğü gibi nedenlerden dolayı göçmenlerin yoğun olarak iskân edildiği şehirlerden birisi olmuştur. Bu çalışmada, Osmanlının son döneminden 1960’lı yıllara kadar olan dönemde Bulgaristan’dan Anadolu’ya gerçekleşen göçlerin sebepleri irdelenerek 1950-1951 yılları arasındaki göçle birlikte gelen göçmenlerden Seyhan’a yerleştirilenlerin iskân süreci ele alınmıştır.

Keywords: