Abstract:

Töre (1959) şiiri, Behçet Necatigil’in Dar Çağ (1960) adlı yapıtında yer alır. Dörder dizeden oluşan altı birimlik şiirde, benliğin arzularının bireysel ve toplumsal nedenlerle engellenmesi durumu işlenmiştir. Birimlerde bireysel arzuların bilinçaltına atılması, psikanalitik veriler doğrultusunda aşama aşama söz konusu edilmiş ve engelleyici faktörler gerekçeli bir dille sunulmuştur. Temsilî bir şekilde konuşturulan benlik (ego ve süper ego), hâkim bir bakış açısıyla yaşanan çatışmayı gözler önüne sermekte ve nihai engelleyen olarak töreye işaret etmektedir. İd’in (alt benlik) bilinçaltında “alt oda”ya hapsedilmiş şekilde sunulmasıyla somut bir nitelik gösteren şiir, bilimsel gerçeklerden hareketle poetik bir çerçeveye kavuşur. Yapısal bir bütünlük içinde kimi ahenk unsurlarını da içeren şiir, hem fikri hem dilsel unsurlarıyla Necatigil’den izler taşır. Bu anlamda Töre şiirini, Necatigil’de sıklıkla karşılaşılan yalnızlık, içe kapanıklık, bireysel ve toplumsal arzulara ulaşılamama durumlarının örtük bir dille aktarıldığı şiirlerle aynı doğrultuda değerlendirmek mümkündür. 

Keywords: