Abstract:

Cumhuriyet dönemindeki sanayi atılımlarını gerçekleştirmeyi sağlayacak neredeyse tek enerji kaynağı Zonguldak’ın zengin kömür yataklarıdır. Bu öneminden dolayı Cumhuriyet döneminde kömür tarihinin yazılması önemle ele alınan konuların başında gelmişti. Kömür havzasının ekonomik olarak millileştirilmeye başlanmasıyla birlikte milli bir kömür tarihi yazma çalışmaları da başlamıştı. Kömür tarihi yazma işi Cumhuriyet idaresinin yereldeki şubesi olan Halkevi tarafından yürütülmüştü. Kömür tarihini yazacak Zonguldaklı Türkçü aydınlar kömürün kim tarafından keşfedildiği konusu üzerinde önem durmuşlardı. Bu sorunun cevabını bulmaya çalışan aydınlar elde yazılı belge olmadığı için halk arasında anlatılan hikayeleri derleme yoluna gitmişler ve böylece bir Uzun Mehmet hikayesi yazmışlardı. Kömürün bulunuş hikayesi bu şekilde yazıldıktan sonra sıra Uzun Mehmet ismini ölümsüzleştirmeye gelmişti. Bunun için de kömürün bulunuş tarihi olarak tespit edilen 8 Kasım, Uzun Mehmet Kömür Bayramı olarak ilan edilmişti. Türklerin madenciliğinin de sembolü olarak tasarlanan bu bayram Atatürk döneminde coşkuyla kutlanmıştı.

Keywords: