Özet:

Bu çalışmanın amacı, kontrollü deney dizaynı ile Arısütü’ nün 1000 mg/gün dozunda sigara bağımlısı bireylerde magnezyum, kalsiyum, sodyum, potasyum ve klor seviyelerine etkisinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla Fagerström Nikotin Bağımlılık Skalası sigara içen bireylere uygulandı. Bağımlılık skoru ileri derecede olanlar belirlenmiş toplam 20 yetişkin erkek sigara bağımlısı kontrol grubu (n=10) ve arı sütü takviyesi alan sigara bağımlısı deney grubu (n=10) olarak çalışmaya dahil edildi. Çalışmaya dahil edilen bireylerin sigara içmesi ve bağımlı olması, herhangi bir hastalığının olmaması ayrıca bal türevi yiyeceklere karşı alerjisinin olmaması gibi kriterler belirlenmiş ve gruplar bu şekilde oluşturuldu. Deney grubuna, üç hafta boyunca her gün sabah aynı saatte cam flakonlar içinde buzdolabında muhafaza edilen likit arı sütü (n=10/1000 mg/gün) takviyesi verildi. Kontrol grubuna her hangi bir uygulama yapılmadı. Her iki gruptaki deneklerden magnezyum, kalsiyum, sodyum, potasyum ve klor seviyelerinin belirlenmesi amacıyla, çalışmanın bir gün öncesi ve bir gün sonrasında kan örnekleri alınarak analiz edildi. Deney ve kontrol grubunun ölçülen verilerinin istatistiksel olarak analiz edilmesinde SPSS 22.0 paket programı kullanıldı. Grupların ön ve son testlerinin karşılaştırılmasında Paired Sample t-Testi, ikili grupların karşılaştırılmasında Independent t-Testi uygulandı. İstatistiksel sonuçlar p<0,05 anlamlılık düzeyinde değerlendirildi. Arı sütü takviyesi alan deney grubu ve takviye almayan kontrol grubunun ön test ve son test arasındaki magnezyum, kalsiyum, sodyum, potasyum ve klor seviyeleri analizinde istatistiksel açıdan anlamlılık bulunmamıştır (p>0,05). İki grubun gruplar arası analizinde ise yine anlamlılık bulunmamıştır (p>0,05). Bu çalışma sonucunda, 21 gün 1000 mg/gün dozunda arı sütü takviyesinin, sigara bağımlısı bireylerde magnezyum, kalsiyum, sodyum, potasyum ve klor seviyelerini etkilemediği söylenebilir.

Anahtar Kelimeler: