Görüntüleme
24
İndirme
3
Bu çalışmada 1950-1960 yılları arasında ortaokul ders kitaplarında aktarılan yurttaşlık anlayışı incelenmiştir. Ülkemizde yurttaşlık eğitiminin başlangıcı Osmanlı’nın son dönemine kadar gider. Ulus devletin inşası sürecinde makbul vatandaşın yetiştirilmesi ve Cumhuriyet ideolojisinin aktarılması amaçlanmıştır. Bu doğrultuda cumhuriyetin bireyini yetiştirmek amacıyla eğitim seferberliği yapılmıştır. II. Dünya Savaşı’ndan sonra çok partili hayata geçen Türkiye, “Soğuk Savaş” sürecinde tercihini Batı Blok’undan yana yapmıştır. Menderes hükümeti liberal değerler ve beklentileri karşılayacak sosyal ve politik adımlar atmıştır. Tarımda hızlı makineleşme sonucunda köyden kente yoğun bir göç yaşanmış, köy enstitüleri kapatılmış, toprak reformundan vazgeçilmiş, makbul yurttaş yeniden tanımlanmıştır. Buna göre toplumsal düzeni korumak, kente uyum sürecini kolaylaştırmak, politik ve ekonomik sistemleri yeniden üretmek amacıyla makbul yurttaş yaratmak fikri yurttaşlık bilgisi ders kitaplarında sık sık vurgulanmıştır. Makbul yurttaş; toplumsal kurallara uyan, milli ve manevi duygularla desteklenmiş kişi olarak tanımlanmıştır. 1950-1960 arasında siyasal, sosyal ve ekonomik alanda yaşanan değişimlerin yurttaşlık eğitimi dersinin içeriğine yansıdığı görülmüştür. Bu kapsamda vatanseverlik duygusunun yüksek tutulduğu dinine, geleneklerine bağlı modern, üretken liberal bireye makbul yurttaş denilmiştir. Makbul yurttaşı tanımlayan ders kitapları, nitel araştırmalar için en uygun gözlem aracıdır. Bu kapsamda 1950- 1960 yılları arasında Milli Eğitim Bakanlığı’nın okuttuğu “Ortaokul Yurttaşlık Bilgisi” ders kitapları incelenerek araştırmanın amaçları doğrultusunda hazırlanan bazı sorulara cevap aranmıştır. Veriler içeriklerine göre tematik analize tabi tutulmuş ve yorumlanmıştır. En dikkat çeken bulgu, kentli yurttaş tipinin inşası için kazandırılması gereken görgü kurallarıdır. Ayrıca toplumsal düzeni sağlayan kurallara uymak, siyasal hak ve sorumluluklarını bilen, ülkesinin iktisadi düzenine uyumlu, çağdaş değerleri içselleştirmiş bir vatandaşlığın arzulandığı görülmüştür.
This study has studied the understanding of citizenship translated in high school lessons between the 1950s and 1960s. The beginning of the education of citizenship in our country goes to the last period of Ottoman. The aim is to educate the acceptable citizen in the process of the construction of the national state and to transfer the Republic's ideology. In this way, the educational movement was carried out in order to educate the individual of the Republic. and II. After the World War, Turkey, which became a multi-party life, made its preference in the "Cold War" process to the West Bloc. The Menderes government has taken social and political steps to meet liberal values and expectations. As a result of rapid machinery in agriculture, a intense migration from the village to the city was experienced, the village institutions were closed, the land reform was abandoned, accepted citizens were re-identified. According to this, the idea of creating acceptable citizens in order to maintain social order, to facilitate the process of adaptation to the city, to re-create political and economic systems is often emphasized in citizenship knowledge curricula. Accepted citizen is defined as a person who follows the social rules, supported by national and spiritual emotions. The changes in the political, social and economic fields between 1950 and 1960 have been reflected in the content of the citizenship education course. In this context, the religion of patriotism is high, the modern, productive liberal individual, connected with his traditions, is called a accepted citizen. The curriculum books that define the acceptable citizen are the most suitable observation tool for qualitative research. In this context, the "Middle-School Citizenship Information" curriculum which the Ministry of National Education has studied between the 1950s and 1960s has been searched for answers to some questions prepared in accordance with the purposes of the research. The data is subject to thematic analysis and interpreted according to the content. The most remarkable finding is the rules of view that must be awarded for the construction of the urban type of citizen. It has also been seen as a desire for a citizenship that is consistent with the economic order of its country, knowing its political rights and responsibilities, and incorporating its contemporary values.
Alan : Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Dergi Türü : Uluslararası
Makale Detay 
Benzer Makaleler
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
