Abstract:

Mîr Hamza Nigârî (ö. 1303/1886), Ebü’l-Hasan el-Harakânî silsilesinden gelmekte olup Nakşibendî tarikatının Halidiyye koluna bağlıdır. Karabağ’da dünyaya gelen Nigârî, ömrünün büyük bir kısmını Kars, Erzurum, Sivas, Harput (Elazığ), İstanbul ve Amasya’da geçirmiştir. XIX. yüzyılın önemli mutasavvıf ve şairlerinden biri olan Nigârî’nin, Dîvân-ı Seyyid Nigârî (Türkçe), Dîvân-ı Seyyid Nigârî (Farsça), Nigârnâme, Sâkinâme, Heşt-Behişt, Çaynâme ve Tavzîhat isimli eserleri bulunmaktadır.  Bir aşk şairi olan Nigârî; Fuzûlî, Yunus Emre, Molla Câmî, Hâfız Şirâzî ve Mevlânâ gibi isimlerden etkilenmiş olup eserlerinde tasavvufun temel konularına geniş yer vermiştir. Bu araştırmamızda, ehl-i beyte mensup olan ve Hz. Peygamber’e olan sevgi ve muhabbetini her vesileyle dile getiren Seyyid Nigârî’nin Hz. Peygamber tasavvuru ele alınıp değerlendirilmektedir. Hz. Peygamber’den şefaat dilemesi, onu tasviri, medhiyeleri, duada vesile kılması, miracı gibi konulara yaklaşımı göz önünde bulundurulduğunda Mîr Hamza Nigârî’nin Peygamber tasavvurunun, mutasavvıfların bu konuya yaklaşımlarıyla örtüştüğü görülmektedir. Ayrıca tarihi süreç içerisinde Ehl-i beyte sıkıntılı bir hayat yaşattıklarını düşündüğünden dolayı Mervânî, Süfyânî, Hâricî ve Yezîdî olarak tavsif ettiği kimseleri şiirlerinde çok ağır bir dille yerdiğine şahit olunmaktadır. 

Keywords: