Abstract:

Türk Edebiyatı Tarihi içinde sınıflandırılan sanat anlayışlarının kuramsal açıdan incelenmesi yararlı sonuçlar verebilir. Toplumcu-gerçekçi sanat anlayışı içerisinde bulunan Sabahattin Ali’nin romanları, “anlayışın asli kaynağı olan Marksizm” açısından ne denli uyuştuğu gözlemlenebilir. Bütünsel bakmak için Cengiz Aytmatov’un da romanlarının Marksizm açısından incelenmesi, Türk Dünyasının Toplumcu-gerçekçi sanat anlayışına nasıl baktığını görebilmemiz açısından önemlidir. Sabahattin Ali’nin ve Cengiz Aytmatov’un eserlerindeki sanatın gelişim yönünü ortaya koymak için “birey, eser, toplum” odaklı incelemek amaçlanmıştır. Sanat anlayışlarının eskiyip yenilenmesi ve bu yenilenmeden yazarların nasıl etkilendiğini anlamak, romanların incelenmesinde yol göstericidir. Sabahattin Ali’nin ve Cengiz Aytmatov’un romanlarında görülen toplumsal hayat, “Marksist Estetik, Marksist Gerçekçilik” (Karl Marks ve Engels’a göre), “Çağdaş Gerçekçilik” (Georg Lukacs’a göre) kuramları ile incelenecektir. Bu surecin içerisinde yazarlarımızın Marksizm içindeki yeri tespit edilecektir. Böylece modernleşen zamanda değişen kavramların yanlışlıkları veya kavram kargaşaları irdelenerek, “Türk Edebiyatı’nda Marksist Gerçekçilik anlayışını nerede ve nasıl yaşandı?” sorusuna cevap aranacaktır.

Keywords: