Abstract:

Siyasal partiler ve düzenli olarak belirli aralıklarla yapılan genel ve yerel seçimler demokrasi rejiminin olmazsa olmaz unsurları arasında yer almaktadır. Türkiye, 1946 sonrası dönemde çok partili siyasal hayata geçmiş ve 1950-1960 yılları arasında çoğunluk yönetimine dayanan seçim sistemini benimsemiştir. Bu sistemin bazı avantajları nedeniyle on sene içinde Demokrat Parti üç kez tek başına iktidara gelebilmiştir. Buna karşılık 1961 genel seçimlerinden itibaren Türkiye'de nispi temsile dayanan seçim sistemi kabul edilmiş ve bu sistem ilk yapılan seçimlerde tek partinin iktidara gelmesini engelleyerek; ülkede koalisyon hükümetlerinin kurulmasına zemin hazırlamıştır. Bu çerçevede Türkiye, 1961-1965 yılları arasında dört koalisyon hükümeti ile yönetilmiştir. İlk üç koalisyon hükümeti, 1961 seçimlerinden birinci parti olarak çıkan Cumhuriyet Halk Partisi etrafında oluşturulmuş; dördüncü koalisyon hükümetini ise bağımsız bir senatör olan Suat Hayri Ürgüplü tarafından kurmuştur. Bu makale, Koalisyon kavramını kuramsal açıdan inceleyip, kısaca 1961-1965 yılları arasında kurulan üç koalisyon hükümetinin iktidarında gelişen olayları analiz etmeyi amaçlamaktadır. Ardından Suat Hayri Ürgüplü'nün başbakanlığında oluşturulan IV. Koalisyonun kurulma aşaması ayrıntılarıyla; bu dönemde Türk siyasal yaşamında meydana gelen iç ve dış gelişmeler ise ayrıntıya inilmeden ortaya konulacaktır.

Keywords: