Abstract:

Güney Kafkasya, coğrafi konumu ve stratejik önemi ile dünyanın en önemli bölgelerinden biri olduğu kadar enerji kaynakları üzerindeki mücadele, etnik çatışmalar, ekonomik zayıflık gibi nedenlerle de istikrarsız bir bölge özelliği taşımaktadır. SSCB’nin dağılmasının ardından tarih boyunca İran’ın ilgi odağında olan Güney Kafkasya bölgesindeki siyasi ve jeopolitik değişimler, İran’ın tarihsel ve kültürel bağları olan bölge ülkeleri Azerbaycan, Ermenistan ve Gürcistan ile ilişkilerini önemli ölçüde etkilemiştir. Çevresindeki önemli jeopolitik gelişmeler nedeniyle İran’ın, bu üç ülke ile ilişkileri ideolojik hedeflerden çok güvenlik ve ekonomik çıkarlara yönelik olmuştur. Çünkü İran, bu ülkelerle ilişkilerini geliştirebildiği oranda güvenliğini sağlayarak konumunu güçlendirmek ve uluslararası tecrit politikasından kurtulmayı amaçlamaktadır. İran için siyasi, kültürel, ekonomik ve güvenlik bakımından önem taşıyan Güney Kafkasya ülkeleri, bölgesel ve bölge dışı güçlerin de dikkatini çekmiştir. Dolayısıyla İran’ın bölge ülkeleri ile siyasi ve ekonomik ilişkileri bölgede varlık gösteren güçlerden etkilenmiştir. Ancak İran’ın, bölge ülkeleriyle inişli çıkışlı seyreden ilişkilerinde dengeli politika izlediği ölçüde etkin olabileceği ise dönem dönem yaşanan gelişmelerle ortaya çıkmıştır.

Keywords: