Abstract:

İçinde bulunduğumuz yüzyılda endüstrileşme, tüketim, hızlı nüfus artışı, hızlı kentleşme ve paralelinde gelişen çevresel bozulmanın etkisi ile çocuklar kentsel yaşama yeterince katılamamaktadır. Oysa iyi bir kent çocuk merkezlidir; yani tüm açılardan çocuk dostudur. Son yıllarda kentlerin çocuk dostu tasarlanmasında çocuk katılımının öneminden bahseden çalışmalar yapılmaktadır. Bu bağlamda, bu çalışma da, İzmir’de üç farklı ilçede gerçekleştirilen bir alan çalışması ile çocukların “çocuk dostu kent” hakkındaki görüşlerini almayı hedeflemektedir. Görüş almada araç olarak açık uçlu soru ve resim çalışmalarından faydalanılmıştır. Alan çalışması iki aşamalı olarak planlanmıştır. Birinci aşamada İzmir ili sınırları içerisinde yer alan düşük ve yüksek sosyo-ekonomik verilerine sahip iki okulda çalışılmıştır. Bu iki okulun bulunduğu ilçelerde belediyelerin “çocuk dostu kent konusunda henüz hiçbir çalışması ve gelecek planı bulunmamaktadır. Burada amaçlanan sosyoekonomik verilerin çocukların algısında etkisini araştırmaktır. Alan çalışmasının ikinci kısmında ise İzmir’de il sınırları dışında bir ilçe olan Seferihisar’da çalışılmıştır. Sakin şehir vizyonu ile tanınan Seferihisar belediyesi “çocuk dostu kent” olma konusunu stratejik planı içine almış ve konu hakkında çeşitli çalışmalar yapmıştır. Bu bağlamda bu ilçede sosyo-ekonomik durumu gözetmeden orta düzey sed verilerine sahip bir okul ile çalışılarak belediyenin çalışmalarının çocukların algılarına etkisi araştırılmıştır. Tüm bu iki araştırmanın sonuçları karşılaştırılarak ve daha sonra birlikte yorumlanarak çocukların “çocuk dostu kent” konusundaki görüşleri ortaya çıkartılmıştır. Çocuk görüşlerinin değerlendirilmesi ile İzmir kentinin çocuk dostu kent kriterlerine uygun hale gelmesi konusunda ilk adım atılmıştır. Çalışmanın sonuçlarının gelecek için özellikle mimar ve planlamacıları ilgilendiren önemli verileri barındırdığı düşünülmektedir.

Keywords: