Özet:

Günümüzde Türk Sinemasına yaklaşım biçimleri incelendiğinde taşranın sorunsallaştırılan bir kavram haline geldiği görülmektedir. Bunda özellikle 1990’lı yıllardan sonra yapılan filmlerde filmlerin çekildiği mekânlar ve bu mekânlardan kaynaklı anlatılar, taşranın imlediği ruh halinin merkezi bir öneme sahip olmasının büyük bir katkısı vardır. Yeni Türk Sineması olarak tanımlanan 90’lı yılların ikinci yarısından sonraki süreci kapsayan dönemde ise taşra anlatılarında niceliksel bir artış ve bakış açısı değişikliği oluşmuştur. Popüler Sinemadan eleştirel politik filmlere ve sanat filmlerine kadar geniş bir yelpazede taşranın ele alınmasının nedeni nedir? Bu çalışma; Yeni Türk Sinemasının taşra anlatılarına yönelmesinin ardında yatan sosyolojik ve felsefi nedenleri ortaya koymayı amaçlamaktadır. Taşrayı konu alan ve taşrada geçen bu filmlerde, taşranın estetik bir form olarak üretilmesinin bir diğer deyişle taşranın sinematografik bir anlatım formu olarak gelişmesinin sebepleri üzerine düşünce üretmeyi hedeflemektedir. Bu bağlamda çalışma 1990'lı yıllardan günümüze kadar çekilmiş çok sayıda taşra filmini sosyolojik ve felsefi perspektiften sınıflandırmaktadır. Taşraya olan yaklaşımdaki farklılığın ardındaki anlam dünyası nedir? Taşrayı konu alan ve taşrada geçen çok sayıda film üretilmesinin nedenleri nedir? Bu filmlerin 50'si doğrudan taşrayı konu alan ve taşrada geçen, diğerleri taşrada geçmese bile karakter, mekân ya da anlatısal öğelerle taşranın, filmin anlam dünyasına önemli katkı sağladığı filmlerdir. Bu sınıflandırma üzerinden; taşranın merkezi bir konuma yerleşmesi ve nicelik olarak artıştan doğan taşra sorunsalının nedenleri üzerine anlamlı çıkarımlar ortaya koymayı hedeflemektedir.

Anahtar Kelimeler: