Abstract:

Boş zaman aktivitelerinin kişilerin stresle baş etmelerine yardımcı olduğunu savunan birçok görüş olmasına karşın, boş zamanın stresle baş etmedeki rolünü ortaya koyan teori ve yaklaşımların sayısı oldukça azdır. Bu araştırmada boş zaman aracılığıyla stresle baş etmeye yönelik hiyerarşik bir yaklaşım temel alınarak geliştirilen (Iwasaki ve Mannell, 2000), Boş Zaman Yoluyla Stresle Baş Etme İnanış Ölçeği (BZSBİÖ) ve Boş Zaman Yoluyla Stresle Baş Etme Strateji Ölçeği (BZSBSÖ)’nin Türkiye örnekleminde geçerliği ve güvenirliği ile ilişkili özelliklerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın örneklemi kolay ulaşılabilir örnekleme yöntemi ile seçilen 332 katılımcıdan oluşmaktadır. Ölçeklerin yapı geçerliliği için Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) kullanılmıştır. Güvenirlik için ise test tekrar test, iç tutarlılık ve madde toplam korelasyon analizlerinden yararlanılmıştır. DFA sonuçlarına göre, orijinal yapısı 6 faktörlü 30 maddeli olan BZSBİÖ’den 5 madde düşük faktör yüküne sahip olduğu için çıkartılmıştır. Elde edilen 6 faktörlü 25 maddeli modelin uyum indekslerinin iyi ve kabul edilebilir düzeyde olduğu gözlemlenmiştir. Orijinal yapısı 3 faktör ve 18 maddeden oluşan BZSBSÖ’den ise 3 madde düşük faktör yükünden dolayı çıkartılmıştır. Elde edilen modelin uyum indekslerinin referans değerlerinin üzerinde olduğu tespit edilmiştir. Araştırma sonucu BZSBİÖ’nün 6 faktörlü 24 maddeli, BZSBSÖ’nün ise 3 faktör 15 maddeli yapısıyla, Türk toplumundaki insanların boş zamanın stresle baş etme fonksiyonuna ilişkin inançlarını ve stratejilerini ölçmeye yönelik psikometrik nitelikleri sağlayan bir ölçme aracı olduğunu ortaya koymuştur

Keywords: