Özet:

Bu çalışmada kadın öğretmenlerin kariyer engelleri ile mesleklerine yabancılaşmaları arasındaki ilişki incelenmiştir. Araştırmada kadın öğretmenlerin, sayı olarak erkek öğretmenlere yakın olmalarına karşın yönetsel kariyer basamaklarında üste çıkıldıkça sayılarının azalmasına yol açan nedenler, kariyer engelleri olarak alınmıştır. Araştırmada çalışma grubu Mersin ili merkez ilçelerindeki (Mezitli, Yenişehir, Toroslar ve Akdeniz) devlet okullarında görev yapan 728 öğretmenden oluşmaktadır. Veriler, İnandı’nın (2009) “Kadın Çalışanların Kariyer Engelleri Ölçeği” (KÇKEÖ) ve Elma'nın (2003) “İşe Yabancılaşma Ölçeği” ile toplanmıştır. Araştırmada kadın öğretmenlerin kariyer engelleri ile mesleki yabancılaşmaları arasında doğrusal bir ilişkinin olduğu ve kariyer engellerinin düşük düzeyde de olsa mesleki yabancılaşmayı yordadığı belirlenmiştir. Araştırma sonuçları, tüm kadın öğretmenlerin kariyer engellerinin varlığını kabul ettiğini göstermektedir. Kadın öğretmenlerin kariyer engelleri etki düzeylerine göre şöyle sıralanmaktadır; “ailevi engeller, toplumsal cinsiyet kalıp yargıları, kadınların kariyere bakış açısı, eğitim, çalışma saati, yaş, ekonomik nedenler ve medeni durumdan kaynaklı engeller, okul-çevre kaynaklı engeller”. Kadın öğretmenler en fazla aileden kaynaklı engellerden etkilenmektedirler. Bir başka ifadeyle, kadın öğretmenler kariyer sürecinde en fazla ailelerinden destek beklemektedirler. Diğer yandan toplumsal cinsiyet kalıp yargıları hala öğretmenlik mesleğinde etkili olmakta ve bu durum kadınların aleyhine sonuçlar doğurmaktadır.

Anahtar Kelimeler: