Görüntüleme
45
İndirme
1
Türk dilinin yaşını belirlemede hareket noktasını oluşturan ve önemli bir belge niteliği taşıyan Orhun Yazıtları, Türkçenin bilinen ilk yazılı kaynaklarıdır. Sosyal psikoloji kapsamında bakıldığında dil, bir milletin en önemli kültür varlığıdır. Dilin sosyolojik varlığı içerisinde önemli bir yere sahip olan deyimler ve atasözleri, bir toplumun dünya görüşünü de yansıtmaktadır. Dil ve kültür birlikteliği, sosyolojik mânâda bir topluma millet olma vasfını kazandıran en önemli yapı taşıdır. Toplumların duygu ve düşünce dünyalarını kuşatmakla kalmaz aynı zamanda diğer toplumlar karşısında varlığını korumada da önemli rol oynar. Yazıtlarda geçen atı küsi yok bol- “adı sanı yok olmak”, ot sub kıl- “ateş ile su gibi birbirine düşman etmek”, uça bar- “uçup gitmek, ölmek”, adak kamşat- “gerçek anlamda ayağı burkmak, mecaz anlamda şaşırıp yanlış hareket etmek” gibi deyimlerin Türkçenin söz varlığı kapsamında anlatımı güçlendirmede etkin rol oynadıkları görülmektedir. Yazıtlarda geçen sözcük sayısı (Kültigin, Bilge Kağan ve Tonyukuk yazıtlarında) takriben 6.000, farklı anlamda kullanılan sözcüklerin sayısı ise 840 civarındadır. Nitel araştırma yaklaşımının benimsendiği çalışmada veriler doküman analizi tekniğiyle elde edilmiştir. Orhun Yazıtları’nda geçen atasözleri ve deyimlerin hitabet, ifade becerisi, soyut kavramları karşılama gücü bakımından derinlikli arka planı dikkate alındığında Türkçenin çok uzun zaman önce olgunlaşmış bir dil hüviyeti kazandığı görülmektedir. Bu durum Orhun Yazıtları’na tarihî seyir içerisinde Türk toplumunun millet olma yolunda katettiği mesafenin en önemli belge niteliğini kazandırmaktadır.
Orhon Inscriptions (also spelled as Orkhon), the significant writings that constitute the starting point in determining the history of the Turkish language, are the first known written sources in Turkish. Language is the most important cultural asset of a nation in terms of social psychology. Idioms and proverbs, which have an important place in the sociological existence of a language, also reflect the world view of a society. In the sociological sense, the synergy between language and culture is the most important building block that creates a nation from a society. This synergy does not only affect the sentiments and thoughts of societies, but also plays a crucial role in preserving their existence. It is observed that the idioms in the inscriptions such as atı küsi yok bol- “to be forgotten completely”, ot sub kıl- “antagonize someone in a manner similar to the enmity between the fire and water”, uça bar- “fly away, die”, adak kamşat- “in the literal sense, to sprain; in the figurative sense to act wrong/misbehave due to feeling baffled” play an active role in strengthening and enriching the expressions in the Turkish vocabulary. The number of words in the inscriptions (in the Kul Tigin, Bilge Qaghan and Tonyukuk inscriptions) is about 6,000, and the number of words used in a different sense is around 840. The study which adopted the qualitative research approach collected the relevant data by using the document analysis technique. When the in-depth background of the proverbs and idioms in the Orhon Inscriptions are assessed in terms of rhetoric, expressiveness, and ability to meet abstract concepts, it is seen that Turkish language gained the identity of a mature language a long time ago. Hence, it can be argued that the Orkon Inscriptions are the most important document in Turkish society’s path to becoming a nation in the historical course.
Alan : Eğitim Bilimleri; Filoloji; Güzel Sanatlar; Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Dergi Türü : Uluslararası
Makale Detay 
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
