Citation Number
1
Views
306
Downloands
61
İkinci Dünya Savaşının sonunda Türkiye yeni bir kalkınma hamlesi başlatabilmek için dışarıdan hem maddi destek hem de teknoloji alma ihtiyacını duydu. 1947 yılında Türk Hükümeti, makine ve teçhizat için yardım alabilmek ümidiyle Amerika’dan Marshall Planı’nın kapsamına alınması ve bu plan çerçevesinde 615 milyon dolar yardım yapılması talebinde bulundu. Uluslararası ilişkilerde kısa sayılabilecek bir süre içinde Amerikan hükümeti tarafından Türkiye'nin talebi uygun bulundu. Türkiye Temmuz1948’de Marshall Planı (yardımı) kapsamına alındı ve iki ülke arasında İktisadi İşbirliği Anlaşması imzalandı. İşte Thornburg Raporu, bu anlaşma çerçevesinde gündeme gelmişti. Anlaşmayı izleyen aylarda yardım programını yürütecek bir Amerikan Heyeti Türkiye’ye gelerek Ankara’ya yerleşti. Raporu hazırlayacak heyetin başındaki isim olan Thornburg, 1947 yılında Bahreyn’deki petrol arama çalışmalarında bulunmuştu. Thornburg, o dönemde Türkiye’yi de ziyaret etmiş ve ülkenin genel durumu hakkında incelemelerde bulunarak bilgi sahibi olmuştu. Thornburg Raporu olarak anılan çalışma American Standart Oil Şirketi’nden Max Weston Thornburg’un, Graham Spry ve George Soule ile birlikte 1949- 1950 yıllarında yaptığı incelemeler sonucunda 1949 yılında “Türkiye Nasıl Yükselir?” ve 1950 yılında yazdığı “Türkiye’nin Ekonomik Durumunun Tenkidi” adlı iki çalışmayı içerir. Raporlarda Türkiye'de nitelikli uzman ve danışmanların eksikliğine vurgu yapıldıktan sonra, iyi yetişmiş yöneticiler ve uzman personelin sağlanması için liyakat ilkesine önem verilmesi ve ücret sisteminin de bunu geliştirecek düzeyde olması gerektiği üzerinde durulmuştur. Ülkede tarımın geri kalmışlığı ve yanlış kullanılan 20. yüzyıl endüstriyel üretim tekniklerine ilişkin gözlemlerinin ardından daha temel ihtiyaçların karşılanmasına yönelik öneriler sıralanmıştır. Bu öneriler arasında kırsal kesimde yaşayan halkın yol, su elektrik benzeri ihtiyaçlarının karşılanması için hafif sanayi üretimine, tarımsal büyümeye, özel girişime dayalı ihracat temelli madenciliğe ve tüketim mallarına yönelik yatırımlar yapılmasını önerileri dikkat çekmektedir. Türkiye'nin kalkınmasında önemli bir yere sahip olan Karabük’teki Demir-Çelik tesisleri oldukça sert bir şekilde eleştirilerek bunların ham ve yararlı olmaktan uzak yatırımlar olduğu belirtilmektedir. Ayrıca SSCB (Rusya) desteği ile yapılan yatırımlar eleştirilmekte ve bu devletin yatırım desteğine karşı olunması gereğine vurgulanmaktadır. Önerilen yatırımlar konusunda ise Amerika’nın hem iş tecrübesine ve hem de yardımlarına (sermaye yatırımı, dış borç/kredi, dış yardım) sığınılması tavsiye edilmektedir.
At the end of World War II, Turkey needed financial support and technology from the outside to start a new development movement. In 1947, the Turkish government demanded the US to take the Marshall Plan into the scope, hoping to receive aid for machinery and equipment, and to provide $615 million in aid in the framework of this plan. Turkey's request by the U.S. government was fulfilled within a short time in international relations. In July 1948, the Marshall Plan was undertaken and the Economic Cooperation Agreement was signed between the two countries. Thornburg Report was presented in the framework of this agreement. In the months following the agreement, a U.S. mission to conduct the aid program arrived in Turkey and settled in Ankara. Thornburg, the head of the delegation to prepare the report, was involved in the oil search work in Bahrain in 1947. Thornburg also visited Turkey during that time and became aware of the general situation of the country. The study, referred to as the Thornburg Report, was conducted by Max Weston Thornburg from the American Standard Oil Company, together with Graham Spry and George Soule in the years 1949-1950, as a result of the study "How Turkey Rises?" in 1949. It contains two works he wrote in 1950, "Tenkidi of the Economic Situation of Turkey". After the reports emphasized the lack of qualified experts and consultants in Turkey, it was emphasized that the principle of loyalty for the provision of well-educated managers and expert staff and that the wage system should be at the level to improve it. Following the observations of the country’s agriculture retardation and misused 20th-century industrial production techniques, recommendations for more basic needs were ordered. Among these suggestions are the suggestions that the people living in the rural sector should invest in light industrial production, agricultural growth, export-based mining and consumer goods to meet the water-like needs. The Iron-Steel facilities in Karabük, which have an important place in the development of Turkey, are critically criticized and are not raw and useful investments. Investments made with the support of the USSR (Russia) are also criticized and it is emphasized that this state must be opposed to the investment support. For the proposed investments, it is recommended that the U.S. aside from both business experience and assistance (capital investment, external debt/credit, external aid).
Field : Eğitim Bilimleri; Fen Bilimleri ve Matematik; Güzel Sanatlar; Hukuk; İlahiyat; Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler; Spor Bilimleri
Journal Type : Uluslararası
Article Detail 
Citation Owners
Similar Articles
Journal Information
Listen Paper
Print This Page
Share
Mendeley