Özet:

+lA- eki, diğer Altay kollarının pekçoğunda olduğu gibi, Kazan Tatarcasında (+la- /+lä-) ve Türkiye Türkçesinde (+la- /+le-) de büyük sıklıkla kullanılan eklerden biridir. Ancak, ekin kullanımı ile ilgili olarak Tatarca ile Türkçede tam bir paralellik yoktur. Tatarcada kullanılan kimi +la- /+lä-’li gövdeler Türkçede, Türkçede kullanılan kimi +la- /+le-’li gövdeler ise Tatarcada kullanılmamaktır (Tatarcada altınla - / Türkçede -; Türkçede eşle- / Tatarcada - gibi.). Bu çalışmada, aralarında sesbilgisel ayrımlar olmakla birlikte Tatarca ve Türkçede ortak olarak kullanılan ve üzerlerine +la- /+lä- eki alan isim kök ve gövdeleri incelenecektir. Görülecektir ki, Tatarcada veya Türkçede kullanılan herhangi bir +la- /+lä-’lı gövde bir diğerinde ya kullanılmamakta veya farklı anlamlarla kullanılmaktadır. Çalışma, aynı ekin iki Türk dili arasındaki bu anlambilgisel farklılıklarını betimlemekte ve genetik olarak çok yakın akraba durumda bulunan dillerde bile bir içyapı unsurunda belirgin farklılıklar olabileceğini ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler: