Özet:

Bir toplumu meydana getiren insanların sayısı, cinsiyeti, yaş, meslek, inanç, dil ve benzeri birçok özellikleri yapılan nüfus sayımları ile belirlenir. Sayımlar sonucunda ortaya konulan istatistikî veriler ise devletlerin güncel ve geleceğe dönük politikalarının belirlenmesinde hayati öneme sahiptir. Geçmişte yapılan nüfus sayımlarına ait veriler, toplumların sosyal, ekonomik ve kültürel özelliklerini belirlemeye çalışan araştırmacılar için önemli kaynaklar arasındadır. Bu nedenle Osmanlı dönemine ait nüfus sayımı verileri bu alana merak sarmış tarihçilerin başvurduğu kaynakların başında gelmektedir. Osmanlı Devleti’nde modern manada ilk nüfus sayımı II. Mahmud döneminde 1831 yılında yapılmıştır. Ülkede askerliğe elverişli nüfusu belirlemeye yönelik olan ve bu nedenle sadece erkek nüfusun tespitinin yapıldığı bu sayımı, ilerleyen yıllarda daha kapsamlı ve detaylı sayımlar izlemiştir. Bu çalışmada ilk nüfus sayımlarına dayanılarak, 19. yüzyılın ilk yarısında, günümüz Erdemli İlçesinin kapsadığı bölgede yer alan yerleşim yerleri, Yörük aşiretleri, bölgenin idarî durumu ve demografik yapısı hakkında bazı tespitler yapılmıştır. İki vilayetin sınır hattı olarak kabul edilen Alata Deresinin batısı ve doğusunun, sosyal ve ekonomik açıdan farklı karakterler göstermesi nedeniyle ayrı ayrı ele alındığı bu çalışmada, özellikle yerleşim yerleri, Yörük aşiretlerinin isimleri, nüfusları ve dağılışları belirlenmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler: