Özet:

Osmanlı devletinde ilk genel nüfus sayımı, M. 1831 / H. 1246 yılında uygulanmaya başlamıştır. II. Mahmut’un 1826 yılında Yeniçeri Ocağı'nı kaldırması ile birlikte Müslüman gençlerden meydana gelen Asakir-i Mansure-i Muhammediye kurulmaktaydı. Böylece, orduya yeniden gereksinim duyulan erkek nüfusun nitelik ve niceliklerinin ortaya konulması gerekmekteydi. Bu nüfus sayımının bir başka nedeni de halktan alınacak vergileri hesaplamaktı. 1831 yılı ile başlatılan nüfus sayımı, Müslim ve gayri Müslim erkek nüfusu birlikte içeren ilk nüfus sayımı olmuştur. 1831 yılında yapılan ilk genel nüfus sayımından sonra değişik tarihlerde bölgesel veya genel nüfus sayımları yapılarak, kayıtların güncel tutulmasına çalışılmıştır. Bu çalışmada İzmir Sancağı Ödemiş Kazası merkez olmak üzere, Bademiye, Adagide, Balyanbolu köyleri ve buraya bağlı mahallelere ait 1831, 1835 ve 1846 yılları arasında yapılan nüfus sayımlarını içeren 7 defterdeki Müslim ve gayr-i Müslim nüfusun nicelik ve niteliklerine ait veriler değerlendirilecektir.   Erkek nüfus genelinde ortaya konulan bu sayımlar, yaş, meslek ve özürlülük gibi verileri de ortaya koymaktadır. Aynı zamanda hane reisi ve erkek çocuk kapsamından yola çıkılarak, gizli durumda bulunan ve göz ardı edilen kadın nüfusu da ortaya çıkarılarak, genel bir nüfus yapısı belirlenmeye çalışılacaktır. Nüfus defterlerindeki veriler tablo ve grafiklerle de desteklenerek 19. yüzyılın ilk yarısında önemli bir konuma sahip olan Ödemiş bağlamında Ege Bölgesinde kırsal bir alanın yaşamı ile ortaya çıkartılmaya çalışılacaktır. 

Anahtar Kelimeler: