Abstract:

Rodos adası, Kanuni Sultan Süleyman zamanında, 1522’de Türk egemenliğine girdi. Bu tarihten sonra adada başlayan Türk hâkimiyeti 1912 yılında İtalya’nın adayı işgal etmesine kadar yaklaşık 400 yıl kadar sürdü. Bu süre içinde adada maddi ve manevi açıdan zengin ve köklü bir Türk kültürü oluştu. Özellikle bir önceki yüzyıllara kıyasla, XIX. yüzyılda Batılı çok sayıdaki seyyah, Türk egemenliğindeki Rodos adasına da giderek gözlem ve tespitlerde bulundu. Batılı seyyahlar, Türk egemenliğindeki Rodos adasında Rum, Yahudi ve Türklerin bir arada hoşgörü ve huzur içinde yaşadıklarını yakından gördüler. Adanın toplum yapısı, ekonomik ve kültürel yaşamına ilişkin çok sayıda ayrıntıyı kaleme aldılar. Onların kaleme aldıkları seyahat metinlerinden Rodos adasındaki toplum dokusuna ve gündelik hayata dair izlenimlere ulaşmak mümkündür. Ancak çok daha önemlisi Batılı seyyahların bu eserlerinden, Rodos adasındaki Türk egemenliğine ilişkin sahip oldukları Doğu imajından kaynaklanan önyargılarının çoğu zaman boşa çıktığının tespit edilmesidir. Bu çalışmada, ağırlıklı olarak XIX. yüzyılda Rodos adasına gelen İngiliz kökenli Batılı seyyahların, adadaki toplum yapısı, nüfus, din, dini ve kültürel yapılar, gelenek, görenek, giyim-kuşam, temizlik gibi gündelik yaşama ilişkin izlenimleri tahlil edilmiştir. Ayrıca Batılı seyyahların, Rodos adasına ilişkin tarım, ticaret, hizmet sektörü, güvenlik, vergi, gemi inşa faaliyetleri, adanın geçim kaynakları gibi çok sayıda tespitleri de değerlendirilmiştir.

Keywords: