Abstract:

Bu çalışmanın amacı sosyal bilgiler öğretmen adaylarının küresel vatandaşlık ve sürdürülebilir kalkınma farkındalık düzeylerinin cinsiyet ve bulundukları sınıf değişkenine göre farklılıklarını ve benzerliklerini ortaya koymaktır. Ayrıca katılımcılardan elde edilen veriler dikkate alınarak küresel vatandaşlık algısının sürdürülebilir kalkınma farkındalığına etkisi araştırılmıştır. Araştırmada betimsel model kapsamında genel tarama modellerinden biri olan ilişkisel model kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini Türkiye’deki iki üniversitenin sosyal bilgiler öğretmenliği bölümlerinde okuyan 387 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, Türel (2010) tarafından geliştirilen “Sürdürülebilir Kalkınma Farkındalığı Ölçme” ölçeği ve Morais ve Ogden (2011) tarafından geliştirilen Şahin ve Çermik (2014) tarafından Türkçeye uyarlanan Küresel Vatandaşlık Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre kadınların sürdürülebilir kalkınma ve küresel vatandaşlık düzeylerinin erkeklere oranla daha yüksek olduğu görülmüştür. Ayrıca bulundukları sınıfa göre yapılan analiz sonuçlarına göre 4.sınıfa doğru hem küresel vatandaşlık hem de sürdürülebilir kalkınma farkındalık düzeylerinin arttığı görülmüştür. Katılımcılardan elde edilen veriler üzerinde yapılan korelasyon analizinde ise katılımcıların sürdürülebilir kalkınma ile sürdürülebilir kalkınma farkındalık düzeyleri arasında bir ilişkinin olduğu tespit edilmiştir. Küresel vatandaşlık ölçeğinden alınan puanlarla sürdürülebilir kalkınma farkındalık düzeyleri arasındaki ilişkiyi belirlemek üzere yapılan Pearson Çarpım Moment Korelasyon analizi sonucunda puanlar arasında istatistiksel açıdan p<.05 düzeyinde pozitif yönde anlamlı bir ilişki saptanmıştır (r=-.373; p<.05). Yani küresel vatandaşlık düzeyleri yüksek olan bireylerin sürdürülebilir kalkınma düzeylerinin de yüksek olduğu görülmüştür.

Keywords: