Özet:

213/828 ila 276/889 tarihleri arasında yaşayan ve hayatının büyük bir bölümünü Bağdat’da geçiren Ebû Muhammed Abdullâh b. Müslim b. Kuteybe ed-Dîneverî (ö. 276/889), çok yönlü bir âlimdir. İbn Kuteybe gençlik yıllarında Mutezilî görüşlere sempati duymuştur. Fakat daha sonra, döneminde Ehl-i Sünnet’in sözcüsü haline gelmiş, duruşu ve faaliyetleriyle siyasi otoritenin teveccühünü kazanmıştır. Kur’ân hakkında ortaya atılan birtakım iddialara cevap vermek ve Kur’ân’la ilgili insanların zihinlerinde oluşan bazı problemleri çözmek maksadıyla onun tarafından yazılan Te’vîlü Müşkili’l-Kur’ân, ulûmu’l-Kur’ân için olduğu kadar kırâat ilmi için de önemli bir kaynaktır. Çünkü bu kitap kırâat ilmi hakkında önemli bilgiler içermekte ve bu ilme dair problemli konularda Müslümanların genel yaklaşımını yansıtmaktadır. Bu makale, İbn Kuteybe’nin sahabenin kıraatlerde ihtilafı, sahabe mushaflarında görülen farklılıklar, kıraat imamlarının kıraatlerde ihtilafı ve mushaf metninde gramatik hatalar olduğuna delalet eden rivayetler gibi kırâat ilminin bazı problemli meselelerine yaklaşımını ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler: