Abstract:

ÖZET Türkiye İstatistik Kurumu’nun 2014 yılı verilerine göre; Türkiye’deki yaşlı nüfusun; genel nüfus ortalaması içindeki yeri %8’dir. Bu oranın %56.4’ ünü kadın nüfusu oluşturmaktadır. Yaşlanma; bireylerin fiziksel durumunun yıllar içinde değişiklik göstermesidir. Yaşlılık evresinde vücut hücrelerinin kendini yenileyemeyecek durumu gelmesi ile birlikte organizmadaki faaliyetlerde azalmalar görülmektedir. Yaşlanma süreci; bireysel farklılıklara da sebebiyet verdiğinden dolayı; kişilerde meydana gelen fiziksel değişiklikler, giyim tercihini oldukça yakından ilgilendirmektedir. Yapılan araştırmalar incelendiğinde bireylerde yaşlanma sonucu oluşan farklılıkların; genetik özellikler, yanlış beslenme, kemik erimesi, doğum ve annelik, menopoz sonrası hormonal değişimlere bağlı olduğu gözlemlenmektedir. Bunların sonucunda; vücudun belirli bölgelerinde yağlanmalar ve bölgesel sarkma sorunları, kas ve iskelet sisteminde oluşan değişimler, hormonal sorunlar sonrası aşırı kilo (obezite) gibi problemler görülmektedir. 65 yaş ve üzeri kadın giyimi incelendiğinde, tüketiciye sunulan seçeneklerin genel anlamda yetersiz olduğu görülmektedir. Giysilerin; vücut formları göz önüne alınmadan hazırlandığı (piyasada kullanılan kalıp sisteminin genel olarak ele alınması ve sistemin Türk kadın beden tipine uyumsuz olması), farklılık oluşturulmadan hazırlanan benzer modellerin sayıca çokluğu ve tasarımlarda genellikle koyu renklerin kullanıldığı gözlemlenebilmektedir. Bu araştırma, 65 ve üzeri yaş grubundaki kadınların, yaşlanma sürecinde ve sonrasında vücut formundaki bireysel farklılıklar ve değişimler sonucu giysilerde yaşadıkları sorunları araştırmak ve beklentilerini tespit etmek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Tesadüfi yöntemle belirlenen örneklem grubunu; İstanbul ili içerisindeki AVM’ lerde (alışveriş merkezlerinde) bulunan giysi mağazalarında alışveriş yapmayı tercih eden 65 yaş ve üzeri kadın tüketiciler oluşturmaktadır. Bu amaçla; örneklem grubundaki 110 kadın tüketiciye anket uygulanmıştır. Ön anket çalışması sonucu elde edilen bulgular göz önüne alınarak yöntemin güvenilirlik ve geçerliliği açısından; anket çalışmasındaki sorularda güncellemeler yapılmıştır. Araştırma bulgularına göre; 65 yaş ve üzeri kadın tüketiciler giysi seçiminde; model özelliği, giysi-vücut uyumsuzluğu, renk skalası yetersizliği vb. sorunlar yaşamaktadır. Tespit edilen problemler ve beklentiler göz önüne alınarak çeşitliliğe gidilmeli ve farklılıklar oluşturulmalıdır. Anahtar Kelimeler: yaşlılık, giysi ergonomisi, giysi-vücut uyumu.

Keywords: