Özet:

Türkmen Türkçesi, Oğuz grubu Türk lehçelerinin doğu kolunu temsil etmektedir. Çağatay Türkçesinin etkisinde gelişen bir yazı dili olduğu için doğu ve kuzey kolunda bulunan Türk lehçelerine ait özellikler de taşımaktadır. Birçok ağzı bulunan Türkmen Türkçesinin yazı dili, 1925’ten beri Türkmen-Yomut ağzına dayanmaktadır. Söz varlığının temelini Türkçe sözcüklerin oluşturduğu Türkmen Türkçesinde çoğunlukla Rusça, Arapça, Farsça ve Moğolcadan alıntı sözcükler bulunmaktadır. Alıntı sözcükler genellikle Türkmen Türkçesinin dil kurallarına uydurulmuştur. Bu çalışmada, Türkmence-Türkçe Sözlük’te geçen sözcüklerdeki ünsüz uyumu, ötümlülük-ötümsüzlük bakımından değerlendirilmeye çalışılmıştır. Çalışmada yalnızca sözcük kök ve tabanları incelenmiş olup birleşik ve yansıma sözcüklerle ekler incelemeye alınmamıştır. Türkçe sözcükler özellikle Eski Türkçe Dönemi ve Divanu Lugati’t-Türk’te geçen biçimleriyle alıntı sözcükler ise asıl biçimleriyle karşılaştırılmıştır. Bu çalışma, bir köken bilgisi çalışması olmayıp sözlükteki tanıklanabilen malzemeyle sınırlıdır.

Anahtar Kelimeler: