Özet:

I. Dünya Savaşı sonunda imzalanan Mondros Mütarekesi’yle Osmanlı İmparatorluğu toprakları işgal edilmiş ve Mustafa Kemal Atatürk önderliğinde başlatılan Kurtuluş Savaşı sonucunda Anadolu işgal güçlerinden temizlenmiştir. Yeni bir devletin doğuşunu simgeleyen Lozan Barış Antlaşması’nın imzalandığı tarih olan 24 Temmuz, erken cumhuriyet döneminde çeşitli etkinliklerle kutlanan özel bir gün olmuştur. 1945 yılında demokrasiye geçişin ardından 1950’de iktidara gelen Demokrat Parti döneminde Lozan, resmi kutlamaların dışında bırakılmış, yeni iktidar II. Meşrutiyet’in İlanı’nı kutlamayı tercih etmiştir. Bu tercihte Lozan Antlaşması’nı imzalayan İsmet İnönü’nün ana muhalefet partisi Cumhuriyet Halk Partisi’nin başında bulunması temel faktör olmuştur. Bu makalede temel olarak ‘‘24 Temmuz’’ tarihi baz alınmış, Demokrat Parti döneminde Lozan Antlaşması’nın iktidar çevrelerinde ne anlam ifade ettiği, nasıl algılandığı ve bu algıya karşı muhalefetin tepkileri ortaya konulmaya çalışılmıştır

Anahtar Kelimeler: