Görüntüleme
9
Doğayı oluşturan dağ, tepe, ağaç, taş, su gibi varlıkların insanlar üzerinde etkilerinin olduğuna, ancak bu etkinin varlıkların kendilerinden değil, sahip oldukları ruhlardan kaynaklandığına; Yani bu etkinin, söz konusu varlıkların hisseden, işiten, iyilik ve kötülük yapabilen malikler (iyeler) olmasından kaynaklandığına inanılmaktadır. Türklerin İslam öncesi sahip oldukları “İduk Yer-sub” kültü onların hayatlarını anlamlandırma ve yaşam biçimlerini şekillendirmede büyük bir öneme sahip olmuştur. Türklerin sahip oldukları ve içselleştirdikleri bu anlayışın İslam sonrasında da kendi aralarında yer bulduğu anlaşılmaktadır. Nitekim geçmişten günümüze Anadolu’da yaşatılan çoğu dini tutum ve davranışların Türklerin eski inanışlarıyla bir şekilde bağlantılı olduğu görülmektedir. Bu durumun izlerini Türk kökenli halkların günlük yaşamlarında görmek mümkün olduğu gibi, onların İslam’ı diğer milletlerden farklı anlama ve yorumlama biçimlerinde de görmek mümkündür. Bunun, Türklerin İslam öncesi inançları arasında önemli bir yer işgal eden Yer-su inanışlarıyla da yakın bir ilişkisi vardır. Daha çok gönül İslam'ı denebilecek bir din anlayışının hakim olduğu Anadolu coğrafyasında, Tekke Edebiyatı temsilcilerinin Toprak-Su inancının en güzel örneklerini sunmuş oldukları görülmektedir. Kuddûsî de bunlar arasındadır ve Divan'ında doğayı oluşturan tüm nesnelerin içselleştirilmesi ve kişiselleştirilmesine dair örnekler vererek her birinin farklı bir ruha sahip olduğunu göstermiştir. İslam öncesi bu inanışlar, bazen kendini gizleyerek bazen de aşikâr ederek Anadolu halk dindarlığı çerçevesinde günlük yaşamlarında varlığını sürdürmektedir.
It is believed that the creatures that make up nature, such as mountains, mountains, trees, stones, water, have an impact on humans, but that this effect is derived not from the creatures themselves, but from the souls they possess; that is, that this effect is derived from the possessions of those creatures who feel, hear, do good and do evil. The "Iduk Land-sub" culture that the Turks had before Islam has been of great importance in understanding their lives and shaping their way of life. It is clear that this understanding that the Turks possess and internalized has found place among themselves after Islam. In fact, most of the religious attitudes and behaviors that have been lived in Anatolia from the past to the present seem to be somehow linked to the ancient beliefs of the Turks. As it is possible to see the traces of this situation in the daily lives of Turkish peoples, it is possible to see their Islam in different forms of understanding and interpretation than other peoples. This has a close relationship with the Earth-water beliefs that occupied an important place among the pre-Islam beliefs of the Turks. In the Anatolian geography, where a religious understanding that can be called more heartful Islam is dominated, it appears that the representatives of Tekke Literature have presented the best examples of Earth-Water faith. The Buddha is among them and has shown that each one has a different spirit by giving examples of the intrinsicity and personality of all the objects that form nature in the Divan. These pre-Islam beliefs, sometimes hiding themselves and sometimes revealing themselves, continue to exist in their daily lives within the framework of the Anadolu people's religiousity.
Alan : Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Dergi Türü : Uluslararası
Makale Detay 
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
