Abstract:

Bu makale Fuzûlî’nin Leyla ve Mecnun’unda Dil ve Üslup adlı doktora tezine dayanılarak yazılmıştır. Leyla ve Mecnun mesnevisindeki kelime sayımına göre “gam” kelimesinin en çok kullanılan isim olduğu belirlenmiştir. Bu sayı anlam yakınlığı olan ve benzer duyguları ifade eden “gussa, melal, elem, derd, keder, belâ, ıstırap” gibi kelimelerin eklenmesi ile daha da artmaktadır. Fuzûlî’nin bu hikâyede anlattığı “gam” aşkın sonucudur çünkü aşka gam eşlik eder. Hikâyenin kahramanları Leyla ve Mecnun âşık oldukları için bir yandan coşarken bir yandan da sıkıntıya, gama düşerler. Öyle ki eserde kimi yerlerde “gam, bela, dert” kelimesi “aşk” kelimesi anlamında kullanılır. Bu çalışma şairin sık kullandığı “gam” kelimesi ile şairin felsefesi, kişiliği, psikolojisi, üslubu arasındaki ilgiyi göstermeyi amaçlamış ve Leyla ve Mecnun’da en çok tekrar eden gam kelimesi ve bu bağlamdaki kelimelerin ne kadar, nasıl, niçin kullanıldığı incelenerek ünlü divan şairi Fuzûlî’nin gam duygusunu anlatma isteğinin altı çizilmiştir. Fuzûlî’nin diğer eserleri de kelime sıklık yöntemi ile taranarak “gam” kelimesini ne kadar, ne maksatla, nasıl kullandığı incelenerek şairin felsefesini, kişiliğini, üslubunu daha iyi anlamak mümkün görünmektedir.

Keywords: