Views
33
Downloands
2
İzmirli İsmail Hakkı (1869-1946), Osmanlı Devleti’nin son yılları ile Cumhuriyet’in ilk yıllarında yaşamış bir düşünürdür. Hayatı ve ilmi kişiliği üzerine pek çok çalışma hazırlanmıştır. İslâm düşüncesinin çeşitli alanlarına dair teliflerde bulunmuştur. Onun bu çok yönlü kişiliğinin önemli bir yönünü de mantık anlayışı temsil etmektedir. Mantık alanına dair Mi‘yâru’l-ulûm, İlm-i mantık, Mantık-ı tatbîkî veya fenn-i esâlib, Mantık-ı tatbîkî yahut fenn-i üslûb, Felsefe Dersleri ve Fenn-i menâhic isimli eserlerinden bahsedilebilir. Çalışmamızın temel iddiası, İzmirli’nin mantık tasavvurunda, İzmirli’nin değişiyle, eski ile yeniyi mezceden bir bakış açısı olduğunu söyleyebiliriz. O, Aristo mantığının modern dönemde yeni Batılı mantık araştırmalarıyla mezcedilebileceğini düşünmüştür. Bir diğer tartışılacak mesele, İzmirli’nin, hakkında bugüne kadar yapılmış çalışmalarda bir referans almamış ve kütüphane katalog kayıtlarında üç cüz’den müteşekkil olan, sırasıyla mantık, yöntem ve metafizik konularına dair taşbaskı halde bulunan telif üzerinedir. Kütüphanelerde İlm-i mantık olarak kayda geçen ve nüshaları bulunan el yazması veya taş baskı eserin, sonradan basılan Felsefe Dersleri isimli eserinin adeta taslağı şeklinde bir ön çalışma olduğu, yine aynı şekilde Mantık-ı tatbîkî ismiyle nüshaları bulunan yazma/taş baskı eserin, sonradan basılan Fenn-i Menâhic isimli eserinin taslağı şeklinde bir ön çalışma olduğu tespitidir. Eserlerin içeriği karşılaştırıldığında sistematiği ve muhtevası neredeyse tamamen örtüşmekte olduğunun görülmesi, bu iddiamızı kuvvetlendirmektedir.
Izmirli Ismail Haqqi (1869-1946) was a thinker who lived in the last years of the Ottoman Empire and the first years of the Turkish Republic. Numerous studies have investigated his life and scientific personality. He wrote about various fields of Islamic thought. An essential aspect of his versatile personality is his understanding of logic. His works Mi‘yâru’l-ulûm, Ilm-i mantık, Mantık-ı tatbîkî veya fenn-i esâlib, Mantık-ı tatbîkî yahut fenn-i üslûb, Felsefe Dersleri and Fenn-i menâhic are related to the field of logic. The main argument of our study was that there is a development in Izmirli’s conception of logic from classical to modern, or in Izmirli’s words, from old to new. He argued that Aristotelian logic could be combined with new logic studies of science in the west in the modern period. Another issue discussed in this study is the lithographed copyright of his three volumes of logic, method, and metaphysics in library records, which has not been referenced so far. Our claim here is that one of these studies, whose publication place and date are unknown, Ilm-i mantık, was later copyrighted as Felsefe Dersleri, whereas Mantık-ı tatbîkî was later copyrighted as Fenn-i menahic by Izmirli. The comparison of the content of the works reveals that the systematic and content almost completely overlap, thus supporting our claim.
Field : İlahiyat; Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Journal Type : Ulusal
Article Detail 
Similar Articles
Download PDF
Journal Information
Listen Paper
Cite
Print This Page
Share
Mendeley
