Özet:

Konya’nın Ilgın ilçesinde farklı kültürlere sahip topluluklar yer almaktadır. Bu topluluklar Ilgın’ın belli bölgelerinde kendilerine yer edinmişlerdir. Bulundukları bölgelerde mahalle dokuları oluşmuş ve kültürel izlerini önce mekâna, mekândan konuta ve devamında ise mahallelerine yansıtmışlardır. Mekânın oluşum mantığının arka planında yer alan kültür, bu çalışmada Konya Ilgın Kırım Tatarlarının yaşama mekanları üzerinden analiz edilmiştir. Özellikle günlük hayatın büyük bir bölümünün geçtiği ve insan yaşamıyla yakın ilişkiler bulunan konut ve konutun yakın çevresi, kültür ve mekân etkileşimi bağlamında gözlemler, teknik çizim ve fotoğraflar, görüşmelerle elde edilen sözlü bilgiler üzerinden analiz edilmiştir. Aile bağlarının çok güçlü olduğu Kırım Tatar Türklerinde birlikte yaşama olgusu, ortak kullanılan mekânların oluşumunu ve dış mekanı tanımlayan birbirine komşu konut yapılanmasını ortaya çıkarmıştır. Yaşam tarzlarına bağlı olarak şekillenen meskenlerde geniş aile, zemin ve birinci katta yaşamakta, gündüzleri yaşam ağırlıklı olarak zemin katta geçmekte, birinci kat ise akşamları evin büyükleri ve bekâr çocuklar tarafından kullanılmaktadır. Kültürel olguların birim mekânda, mekanın kullanımını, mekan organizasyonunu ve toplu kullanımlarda kamusal/yarı kamusal mekan işlevini belirlediği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: