Özet:

Bu çalışmada dönemin Dünya Bankası Başkanı James D. Wolfensohn 'un önerisiyle 1999 yılından itibaren kalkınma gündemine yerleşen "Kapsamlı Kalkınma için Çerçeve" genel hatlarıyla ele alınmaktadır. Kapsamlı Kalkınma için Çerçeve ile birlikte, parçalanmış, kısa dönemli ve proje temelli bir kalkınma anlayışı yerine, uzun dönemli, bütüncül ve stratejik bir anlayışın getirilmeye çalışıldığı ileri sürülmekte, bu bağlamda da politika reformu ve kurumsal kalkınmaya özel bir önem atfedilmektedir. Washington Uzlaşması tecrübesine karşılık eleştirel ve alternatif bir tutumu temsil etme iddiasıyla ortaya çıkan söz konusu yaklaşım, aynı zamanda, Post-Washington Uzlaşması'na geçişin somut göstergelerinden biri sayılmaktadır. Nitekim, Kapsamlı Kalkınma için Çerçeve özellikle yoksulluk olgusunun göz ardı edilişine karşı çıkarak, kalkınma sorunsalının beşeri, sosyal ve yapısal boyutlarını da içerecek şekilde ele alınmasına olanak tanıyabilecek, katılımcılık vurgusunu öne çıkaran bir teorik zemin olarak sunulmaktadır. Öte yandan, Kapsamlı Kalkınma için Çerçeve 'nin Washington Uzlaşması 'na karşı yeni ve farklı bir kalkınma perspektifi sağlayıp sağlamadığı ve/veya küresel yönetişim açısından gördüğü işlev gibi hususlar da Post-Washington Uzlaş ması'na ilişkin tartışmaların önemli bir parçasını oluşturmaktadır. Dolayısıyla, gerek getirdiği kavramsal çerçeve ve teknik açıdan uygulanabilirliği, gerekse önerdiği kalkınma anlayışı nedeniyle, Kapsamlı Kalkınma için Çerçeve 'nin farklı görüş açılarından aldığı yorum ve eleştirilerin bir bölümüne de bu çalışmada yer verilmektedir.

Anahtar Kelimeler: