Atıf Sayısı
1
Görüntüleme
27
İndirme
5
Karabağ, Azerbaycan toprakları içinde Ağdam, Terter, Yevlah, Füzuli, Beylegan, Gubadlı, Cebrail, Mingeçevir, Ağcabedi, Hocavend, Şuşa, Hankendi, Laçın, Kelbecer, Hanlar, Gorus, Akdere, Berde, Zengezur, Hadrut rayonlarından oluşmaktadır. Bölge, Osmanlılar döneminde Talış ve Gulüstan, Haçın, Çilaberd, Verende ve Dizak olak üzere beş bölgeye ayrılmış ve demografik özellikler vergi defterlerine ayrıntılı olarak kaydedilmiştir. Karabağ topraklarına 1990 öncesinde başlayan Ermeni saldırıları giderek artmış ve bu bölge, Ermenistan tarafından 1993 yılı itibarıyla tamamen işgal edilmiştir. Bu tarihten sonra aradan geçen yaklaşık otuz yılın ardından 2020 yılında Ermenistan’ın saldırılarıyla başlayan çatışmaların sonunda Ermenistan büyük bir yenilgiye uğratılmış ve bölgedeki işgal sona erdirilmiştir. Karabağ, yeniden Azerbaycan topraklarına katılmıştır. Azerbaycan Türkçesinde diğer dillerde de olduğu gibi zaman içerisinde değişmeler olmuştur. Kafkaslarda ve dünyanın değişik bölgelerinde (Gürcistan, İran, Türkiye, Dağıstan, Irak) değişik ses ve söyleyiş özelliklerine sahip biçimleriyle konuşulan Azerbaycan Türkçesi, Azerbaycan coğrafyasında da birbirinden farklı ağızlara ayrılmış ve coğrafya esasına göre Doğu, Batı, Kuzey ve Güney olmak üzere 4 ağız grubundan meydana gelmiştir. Karabağ ağzı Batı grubu ağızların içerisindedir. Bu makalede Batı grubu ağızların ve Karabağ ağzının belirleyici özellikleri verilmiştir. Çalışmanın esasını ise Karabağ ağzı özelliklerinin Azerbaycan Dilinin Dialektoloji Atlası üzerinden tespit edilmesi oluşturmaktadır. Karabağ ağzı, Atlas üzerindeki ses ve söyleyiş, yapı bilgisi, söz dizimi ve söz varlığı özellikleri esas alınarak toplam 128 harita üzerinden aktarılmıştır. Her maddede, Karabağ ağzındaki kullanıma dair seçilen bir özelliğin bölgedeki rayonlarda kullanılış biçimi örnek sözcüklerin ve bunların kullanıldığı yerlerin verilmesiyle anlatılmıştır. Makalenin sonunda, Türkiye Türkçesi için de bir ağız atlası çalışmasının yapılması gerektiği sonucuna varılmıştır.
Karabakh consists of districts of Aghdam, Terter, Yevlah, Fuzuli, Belagan, Gubadli, Jibrael, Mingechevir, Agcabedi, Khojavend, Shusha, Khankendi, Lachin, Kalbajar, Khans, Gorus, Akdere, Berde, Zangezur, Hadrut within the territory of Azerbaijan. During the Ottoman period, the region was divided into five parts, namely Talish and Gulüstan, Khaçın, Çilaberd, Verende and Dizak, and demographic features were documented in detail in the tax records. Armenian attacks on the lands of Karabakh that started before 1990 gradually increased and in 1993, this region was completely occupied by Armenia. After almost thirty years, Armenia started the attacks in 2020 and took a major defeat at the end of the conflicts which led to ending the Armenian occupation in the region. Karabakh was re-incorporated into Azerbaijan territory. As in other languages, there have been changes in Azerbaijani Turkish over time. The Caucasus and in different regions of the world (Georgia, Iran, Turkey, Dagestan, Iraq) speaking on form with a different voice and speech features and Azerbaijani Turkish, Azerbaijan geography divided into different dialect from each other and according to geographical principles East, West, North and South. The Karabakh dialect is within the Western group dialects. Azerbaijani Turkish with different sound and pronunciation features spoken in Caucasus and different regions of the world is divided into various subdialects and divided into subdialects of East, West, North and South according to geographical basis. In this article, the characteristic features of the Western group subdialects and the Karabakh subdialect are discussed. The aim of the study is to determine the characteristics of the Karabakh subdialect through the Dialectology Atlas of the Azerbaijan Language. The subdialect of Karabakh was transferred over 128 maps based on the features of its sound and pronunciation, etymology, syntax and vocabulary on the Atlas. In each item, the use of a selected feature in the subdialect of Karabakh invarious districts of the region is explained by giving the sample words and the places where they are used. At the end of the article, it was concluded that a dialect atlas study should be done also for Turkey Turkish.
Dergi Türü : Ulusal
Makale Detay 
Atıf Yapanlar
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
