Özet:

On altıncı yüzyılda alevlenen ve Kadızâdeliler-Sivasîler veya medrese-tekke çekişmesi şeklinde anılan tartışmalarda ele alınan konulardan biri de sûfîlerin zikir esnasında dönerek ve sağa sola eğilerek yaptıkları hareketlerdir. Dev(e)rân olarak adlandırılan bu uygulama üzerinde, tartışmaların yoğun olduğu o dönemde dev(e)rânın meşrû olduğu veya haram olduğu yönünde birçok çalışma kaleme alınmıştır. Dönemin hassas şartları içerisinde kaleme alınan, ilmî ve vicdanî tavrıyla dikkat çeken önemli bir çalışma da Halvetî-Şemsî-Sivasî şeyhi olan Abdülehad Nûrî-i Sivasî’nin ‘Risâle fî deverâni’s-sûfiyye’ adlı çalışmasıdır. Makalede, Nûrî Efendi’nin adı geçen çalışması çerçevesinde bir eğitim metodu olarak dev(e)rânın meşrûiyetine dair fikirleri incelenmiştir. Kısaca Nûrî Efendi’nin hayatı, eserleri ve halifeleri üzerinde durulduktan sonra onun Risale’de takip ettiği metot, Risale’nin özellikleri ve müellifin çalışmasını oluştururken istifade ettiği kaynaklar üzerinde durulmuştur. Çalışmanın son kısmında ise Risale’nin metni sadeleştirilerek takdim edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: