Görüntüleme
55
İndirme
14
Çatışan fonem birliklerini onarmak amacıyla kullanılan uyum sesleri, dillerin yapısına göre farklı işlevleriyle ön plana çıkmaktadır. Nitekim sondan eklemeli bir dil olan Türkçede, yerlileştirme amacıyla kullanılan uyum seslerinden ziyade bağlayıcı seslerin hususiyetlerine yoğunlaşılmıştır. Yarı ünlü olması ve düzenli bir formant yapısına sahip olması nedeniyle /-y-/, Batı Oğuz lehçelerinde ünlüler arasındaki sesletim zorluğunun giderilmesinde kullanılan en yaygın fonemdir. Eski Türkçede az sayıda örnekte de olsa ünlü çatışmasını önlemek için kullanılan bu ses, özellikle ünlü çatışmasından ve uzun ünlülerden kaçınma eğilimindeki bu lehçelerde ek girişlerindeki /ḳ, k/ > /ġ, g/ > [ɣ (>ɰ) ~ ɰ̟] > [-Ø-] ~ /y/ gelişimiyle hızlı bir şekilde kullanım alanını genişletmiştir. Ayrıca Batı Oğuz lehçelerinde ek girişlerindeki /ḳ, k, ġ, g/ sesleri ünsüzle biten kelimelerle bağlandığında erimiştir. Ancak bu sesler ünlü çatışması olan yerlerde ise /-y-/ koruyucusuyla ortaya çıkmıştır. Bu durum /-y-/’nin eke ait bir ses olarak değil bir bağlayıcı ünsüz olarak algılanmasına sebep olmuştur. Böylelikle /-y-/ dildeki ünlü çatışması yaşanan diğer yapılara da bulaşmıştır. İşte bu makalede Türkiye Türkçesindeki bağlayıcı /-y-/ sesinin gelişimi diğer lehçelerdeki örneklerin de yardımıyla fonotaktik yöntemle incelenmiştir. Böylelikle bağlayıcı yarı ünlünün art zamanlı gelişimi, analojik geçmişi ve umumileşme süreci hakkında yeni önerilerin getirilmesi amaçlanmıştır.
In any language, the harmony phonemes that language needs most come to the fore. On this occasion, in Turkish, which is an agglutinative language, connection phonemes are emphasized more than the sounds of localization. As it is a glide phoneme, /-y-/ is the most common phoneme used in Turkish to eliminate the hiatuses. In West Oguz group, this voice, which is used to prevent hiatus in a few examples in Old Turkish, has expanded its usage area with the development of /ḳ, k/ > /ġ, g/ > [ɣ (>ɰ) ~ ɰ̟] > [-Ø-] ~ /y/ in the first voices of suffixes. Because, this group tends to avoid long vocals. Besides in the Oguz group, the /ḳ, k, ġ, g/ sounds at the beginning of the suffix completely melted in the non-hiatus connections. However, the /-y-/ has been preferred in the connections where hiatus occurs. This caused the /-y-/ sound to be perceived as a connection sound. Thus, /-y-/ has been spread to other structures. In this article, the connection semi-vocal /-y-/ in Turkey Turkish has been examined by comparative and phonotactic method. Thus, it is aimed to bring new suggestions about the diachronic development and expansion process of the /-y-/.
Alan : Filoloji; Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler
Dergi Türü : Uluslararası
Makale Detay 
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Alıntı Yap
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
