Özet:

Bu çalışmada, Saffet Kartopu’nun yazdığı “Umudun Psikolojisi ve Teolojisi” kitabı incelenmiştir. Kitap Eskiyeni Yayınları’ndan 2021 yılında çıkmıştır. Kitap giriş, beş bölüm ve bir sonuçtan oluşur. Türkçe olarak kaleme alınan kitap akcıcı bir dile sahiptir. Kitap umudu insan psikolojisi ve din ekseninde inceler. Temel teori olarak Otto Rank’ın “doğum travması” kavramı kullanılır. Rank’a göre doğum travması bilinçli bireyin yaşadığı bir kırılmadan öte, bilinci var eden olgudur. Anne karnından (huzurdan) gaddar dünyaya atılan birey eski huzura kavuşmanın özlemiyle yaşar. Bu özlem bir umut olarak zihinde kendine yer eder. İnsanın anne rahmine dönüş arzusu bilinçaltında hep vardır. Kartopu Rank’ın doğum travması kavramını kullanarak umudun portresini çıkarmıştır. İnsanlık tarihi boyunca insanların hayal ettiği iyi yaşamın kaynağını araştıran yazar tarih ve arkeoloji biline başvurur.Eski medeniyetlerde kullanılan semboller ve ritüller örneklerle açıklanır. Sümerliler’den günümüze kadar derin bir analizle açıklanan umudun teolojisi, psikanalitiğin açıklamaya çalıştığı umudun psikolojisiyle ilişkilendirilir. Ortaya literatüre ve bilim tarihine çok büyük katkısı olan bu önemli çalışma çıkar. Günlük hayatta kullanılan toplumsal ve dini semboller (Hızır, Paskalya, Hıdırellez vd.) umudun psikolojisi ve teolojisiyle açıklanmıştır. İnsanı anlama çabası olarak ele alaağımız bu kitap okuyucuya pekçok şeyi yeniden düşünmeye sevk eder. Özellikle hayatı kavramadaki mitolojik, teolojik ve seküler dönemlerin ayırdı tarihe, sanata ve felsefeye başlı başına bir meydan okumadır.

Anahtar Kelimeler: