Özet:

Bu çalışma, Kemalist inkılâp kadrosunun en önemli figürlerinden biri olan Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun, içeriden bir seçkin olarak, inkılâp kadrosu ve yöntemi hakkındaki değerlendirmeleri üzerine odaklanmaktadır. Zira Yakup Kadri’nin bu bağlamda ortaya koyduğu eleştiriler, Türk modernleşmesi üzerine yeniden düşünme fırsatısunabilecek derinliktedir. Yakup Kadri, yaygın kanının aksine, inkılâp kadrolarınıyeterince kararlıve idealist bulmaz. O, bu durumu, eski rejimin idare-i maslahatçıbürokratlarının yeni dönemde de sahne almasına bağlar. Yapılan inkılâplarıise daha çok yasalar düzeyinde ve devlet sınırlarıiçinde kalan modernizasyon çalışmalarıolarak niteler. Dolayısıyla bu bakımdan Cumhuriyet, bütün kopuşiddialarına rağmen, Osmanlımodernleşmesinin kimi yönlerini istemeden de olsa sürdürmüşolmaktadır. Ona göre gerçek inkılâp, toplumun iç dinamiklerini harekete geçirecek bir modernleşme planının uygulamaya konulmasıdır. Bu da ancak genişçaplıbir ekonomik kalkınma seferberliği ile gerçekleşebilecektir. Zira Batıbu günkü düzeyine, büyük ölçüde bu ekonomik transformasyon sonucunda ulaşmıştır. Batı’nın ekonomik yapısına has, onun ortaya çıkardığıkurumları taklit ederekbir Batıtoplumu olamaya imkân yoktur. Eğer, toplumsal yapıda köklü değişimi başlatacak projeler devreye sokulmaz ve kurumsal değişimler, toplumsal değişimlerle beslenmezse, modernleşme, ancak yüzeyde kalacak ve eski, kendini bu biçimsellik altında sürdürmeye devam edecektir.

Anahtar Kelimeler: