Özet:

Yurttaşlık en genel anlamıyla, bir arada yaşama, yaşanılan toplumda sorumluluk ve dayanışma ruhuna sahip olma, vatandaşlık edinimine bağlı haklara erişim ve bu hakların kullanımını ifade eden bir kavramdır. Son dönemlerde kullanımı gittikçe artan ve ulaşılmak istenen temel hedeflerden biri haline gelen aktif yurttaşlık kavramı ise, bireyin sivil toplum hayatına, yerel, ulusal ya da uluslararası platformlarda gerçekleşen eğitimlere ve faaliyetlere katılımını, topluma ve devlete gönüllü olarak verdiği hizmeti ve onlara karşı taşıdığı sorumluluk duygusunu, demokratik haklarını kullanma bilgi ve becerisine sahip olmasını ifade eder. Günümüzde, küreselleşme ve teknolojinin yarattığı ulus aşırı ve ulus ötesi gelişmelere rağmen, ulusal yurttaşlık kavramı geçerliliğini hala korumakta ve devlet-birey ilişkisi, itaat ve sorumluluk bağlamında gittikçe daha da önemli bir hal almaktadır. Devletine bağlı, ortak çıkarları önceleyen ancak aynı zamanda özgür iradesiyle hareket eden, sorumluluk sahibi bireylerin oluşumunda, eğitim çok önemli bir yer teşkil etmektedir. Çünkü yurttaşlık bilinci, birey ve devlet arasındaki etkileşimle gelişen bir olgudur. Bu nedenle, gençlere verilen yurttaşlık eğitimi ve uygulamaları, bir yandan gençlerin yurttaşlık kavramının temel değerlerini ve fikirlerini anlamasına yardımcı olmakta, diğer yandan bu değerleri ve fikirleri içselleştirmesi için gerekli davranışları ve edinimleri sağlamaktadır. Bu çalışmanın amacı, Fransa’daki gençlerin topluma aktif yurttaşlar olarak katılımını sağlayan yurttaşlık eğitim ve uygulamalarından bahsederek, yurttaşlık eğitiminin temel görünümünü ortaya koyabilmektir. Bir yandan gençlerde, toplum içindeki sorumluluk ve dayanışma duygusunun ve toplumun diğer bireyleriyle kurulan ilişkilerde etik ve sosyal değerlerin gelişiminin, diğer yandan hak ve sorumluluklar boyutunda devletle kurulan ilişkilerin sağlamlaştırılması yoluyla gençlerin aktif yurttaşlar olarak sivil hayattaki beceri ve kazanımlarının güçlendirilmesi çabaları aktarılacaktır. Sonuç olarak çalışmada ilk olarak yurttaşlık kavramı ve kapsamı, okullarda verilen yurttaşlık eğitimi ekseninde incelenecek, ardından Fransa’daki gençlere verilen yurttaşlık eğitimi ve buna yönelik yapılan faaliyetler ortaya konulacak ve son olarak gençlerin bilinçli aktif yurttaşlar olarak sivil hayata katılım hedeflerinden bahsedilecektir

Anahtar Kelimeler: