Özet:

İran'da, 1979 yılında, İslam Devrimi yaşanmış ve Ayetullah Humeyni muhalefet hareketinin lideri olarak, devrim sonrasında cumhurbaşkanının da üzerinde bir konuma gelmiştir. Humeyni döneminde devrimin oturması için yoğun bir çaba gösterilirken, Irak ile yaşanan 8 yıllık savaş, devrimin oturmasını hızlandırmıştır. Humeyni’nin, 1989'da ölmesinden sonra, Ali Hamaney Rehber, Haşimi Rafsancani ise cumhurbaşkanı olmuştur. Rafsancani döneminde daha ılımlı bir politika izleyen İran, Irak Savaşı’nın da etkilerini silmeye çalışmıştır. Rafsancani’den sonra cumhurbaşkanı olan Muhammed Hatemi, ılımlı politikaya devam ederek reformcu bir tavır izlemiştir. Hatemi’den sonra ise cumhurbaşkanı olan Mahmuh Ahmedinejad, muhafazakar kesimin desteğini alırken, hem iç, hem de dış politikada sert bir çizgi takip etmiştir. Ahmedinejad’ın izlediği dış politika nedeniyle İran, uluslararası yaptırımlara maruz kalırken, ekonomi politikasının başarısızlıkla sonuçlanması hem Rehber’in desteğini kaybetmesi, hem de reformcuların yeniden güçlenmesiyle sonuçlanmıştır. Ahmedinejad’dan sonra cumhurbaşkanı seçilen Hasan Ruhani ise halen görevine devam etmekte olup, iç politikada reformcu, dış politikada ise uzlaşmacı bir politika takip etmektedir.

Anahtar Kelimeler: