Atıf Sayısı
7
Görüntüleme
41
İndirme
11
Sesli Dinleme
1
Türk kültüründe geçmişten günümüze ve bütüncül olarak Türk Dünyası sınırları içerisinde anlatmalar ve anlatıcılar arasında kesin bir ilişki söz konusudur. Türk kültürünün tarihî ve coğrafi genişliğinde birçok anlatıcı tipi ve anlattıkları türler hem anlatıcı hem de anlatmalar bağlamında bir tipoloji oluşmasını sağlamıştır. Türk Dünyası’nda anlatıcılarla, sözlü anlatı türleri arasındaki ilişki art zamanlı ve eş zamanlı bir şekilde gözlemlenebilir. Bu ilişkinin gözlemlenmesi halk bilgisi ürünlerinin yaratım, icra ve aktarım şekil ve yapı, içerik ve işlev özelliklerine dayanır. Bir sözlü anlatma türü olan masal ve masalın anlatıcısı da bu bağlamda incelenebilir. Masal bir tür olarak profesyonel bir anlatıcıya bağlı değildir ve bu hâliyle destan veya halk hikâyesinden ayrılır. Masalın anlatıcısı söz konusu olduğunda masal anası veya masal atası gibi ifadeler ön plana çıksa da masal herkes tarafından anlatılabilir. Masalların öncelikli dinleyicileri çocuklar ve gençler olmakla birlikte, masalın dinleyicisi herkes olabilir. Masallar belli başlı yapısal özelliklere, motiflere ve tiplere sahip günlük hayatın fantastik anlatılarıdır ve hoşça vakit geçirme, eğitme, öğretme, değerler aktarımı ve belli başlı mesajların iletimi işlevlerini taşırlar. Masalın tüm bu özellikleri belli bir gelenek çerçevesinde ve anlatıcının bireysel özellikleri ve mensubu olduğu topluluğun özellikleriyle bağlantılı bir şekilde gelişir. Her masalcı masalı hem kişisel özellikleri hem de kültürel aidiyetinden hareketle her icrada yeniden yaratır ve bu yeniden yaratım sürecinde en etkili unsurların başında anlatıcının kimlik ve kültür vurgusu yer almaktadır. Masal anlatıcısı masalı bir birey olarak anlatırken bir taraftan da kendisinin ve anlatmanın ait olduğu kültür alanının özelliklerini aktarır. Bu noktada Türk Dünyası’nda masal anlatıcısı tipolojisi bazı genel özellikler sergilemekle birlikte, Türk Dünyası’nın her bir bölgesi kendine has nitelikleri de yansıtır. Türk Dünyası sınırları içerisinde kalabalık bir Türk nüfusa sahip bölgelerden İran’ın kültür merkezlerinin başında gelen Tebriz şehri de özellikle Türk masallarının yaratım, icra ve aktarımı konusunda etkindir ve masal anlatıcıları ve masallar belli bir tipoloji sergilemektedir. Bu yapıda öne çıkan unsurların başında kimlik ve kültürel miras aktarımı gelmektedir. İran’daki Türk masal anlatıcıları bireysel olarak kendi repertuvarlarını aktardıkları gibi, bölgedeki sözlü Türk kültür mirasını, kimlik aidiyetinde oldukları kültürel kodlara göre yaratıp, icra edip aktarmaktadırlar. Bu noktadan hareketle, bu makalenin konusunu İran Türklerin'de masal anlatıcısı tipolojisi ve masal anlatıcılarının kültürel kimlik aktarımı olarak belirledik. Makalede ilk olarak masal anlatıcısını bir anlatıcı tipi olarak ele alıp, bu anlatıcı tipinin bireysel ve sosyo-kültürel yapıdaki yerine bağlı özelliklerine değindik. Ardından “Tebriz Türk Masalları Üzerinde Bir İnceleme” başlıklı doktora tezindeki verilerden hareketle, İran Türkleri arasında masal anlatıcısı tipolojisinin özelliklerini ve anlatıcıların kimlik, kültürel miras ve bunların aktarımındaki tutumlarını Tebriz örnekleminde açıkladık. Sonuç olarak Tebriz örnekleminde, İran Türkleri arasında masal anlatıcılarının masalları dil ve kültürel miras olarak kabul ederek bu metinler aracılığıyla sanatsal bir kurguyu yansıtmanın yanında, kültürel kimliklerini ifade ederek aktardıklarını ortaya koyduk. Masalların ve masal anlatıcılarının Tebriz’de Türk dil, kültürel miras ve kimliğinin korunması, yaşatılması ve aktarılmasındaki rollerini işlevsel olarak tahlil ettik.
In the Turkish culture, from the past to the present and in the whole of the Turkish world within the boundaries of the narratives and narratives, there is a certain relationship between the narratives and narratives. In the historical and geographical extent of the Turkish culture, many types of narratives and the species they tell have made it possible to form a typology in the context of both narrative and narrative. In the Turkish world, the relationship between the narratives and the oral narrative types can be observed in an art-time and simultaneous manner. The observation of this relationship is based on the creation, execution and transmission of public information products; the shape and structure, content and functional characteristics. The narrative of the narrative and the narrative can also be studied in this context. A fairy tale is not related to a professional narrator as a kind and thus is separated from a fairy tale or a popular story. When the narrative is about the narrative, if the expressions like the narrative mother or the narrative ancestor come to the forefront, the narrative can be told by everyone. While the primary listeners of the stories are children and young people, everyone can be the listener of the story. Stories have certain main structural characteristics, motives and types; they are fantastic stories of everyday life and carry the functions of welcome time, training, teaching, transmitting values and transmitting certain main messages. All these characteristics of the story develop in a specific tradition and in a way related to the characteristics of the narrative’s individual characteristics and the community in which he is a member. Each narrative re-creates the narrative by moving from both its personal and cultural characteristics, and in this process of re-creation the most effective elements are the narrative’s identity and cultural emphasis. The narrative narrative is a narrative person, while on the one hand it translates the characteristics of himself and the cultural field in which the narrative belongs. At this point in the Turkish World, the typology of the narrative shows some general characteristics, but each region of the Turkish World reflects its own characteristics. The city of Tebriz, which is the head of the cultural centers of Iran from the regions with a crowded Turkish population within the Turkish world borders, is also influential in the creation, execution and transmission of Turkish fairy tales, and the fairy tales and fairy tales show a certain typology. In this structure, the main elements of identity and cultural heritage are transferred. The Turkish narratives in Iran, as they individually transmit their own repertoires, create, execute and transmit the oral Turkish cultural heritage in the region according to the cultural codes they belong to. By moving from this point, the subject of this article has been defined as the typology of the narrative in the Iranian Turks and the transfer of the cultural identity of the narratives. In the article, we first addressed the narrative as a narrative type, and addressed the characteristics of this narrative type in the individual and socio-cultural structure. Then, moving from the data in the doctoral thesis entitled "Tebriz on Turkish Tales", we explained the characteristics of the typology of the narrative among the Iranian Turks and the attitudes of the narratives in identity, cultural heritage and their transmission in the Tebriz sample. As a result, in the example of Tebriz, among the Iranian Turks, we showed that the narratives of the narratives of the narratives of the narratives of the narratives of the narratives of the narratives of the narratives of the narratives of the narratives of the narratives of the narratives of the narratives of the narratives of the narratives of the narratives of the narratives of the narratives of the narratives of the narratives of the narratives of the narratives of the narratives of the narratives of the narratives of the narratives of the narratives of the narratives. In Tebriz, we functionally evaluated the roles of fairy tales and fairy tales in the preservation, preservation and transmission of the Turkish language, cultural heritage and identity.
Alan : Filoloji
Dergi Türü : Uluslararası
Makale Detay 
Atıf Yapanlar
Benzer Makaleler
PDF Görüntüle
Dergi Bilgisi
Eseri Dinleyin
Bu Sayfayı Yazdırın
Paylaş
Mendeley
