Kullanım Kılavuzu
Neden sadece 3 sonuç görüntüleyebiliyorum?
Sadece üye olan kurumların ağından bağlandığınız da tüm sonuçları görüntüleyebilirsiniz. Üye olmayan kurumlar için kurum yetkililerinin başvurması durumunda 1 aylık ücretsiz deneme sürümü açmaktayız.
Benim olmayan çok sonuç geliyor?
Birçok kaynakça da atıflar "Soyad, İ" olarak gösterildiği için özellikle Soyad ve isminin baş harfi aynı olan akademisyenlerin atıfları zaman zaman karışabilmektedir. Bu sorun tüm dünyadaki atıf dizinlerinin sıkça karşılaştığı bir sorundur.
Sadece ilgili makaleme yapılan atıfları nasıl görebilirim?
Makalenizin ismini arattıktan sonra detaylar kısmına bastığınız anda seçtiğiniz makaleye yapılan atıfları görebilirsiniz.
 Görüntüleme 53
 İndirme 13
-çIr- ve -şIr- EKLERİNİN YAPILARI VE İŞLEVLERİ ÜZERİNE
2021
Dergi:  
Çukurova Üniversitesi Türkoloji Araştırmaları Dergisi
Yazar:  
Özet:

Çalışmanın konusu olan fiilden fiil yapım ekleri -çIr- ve -şIr- daha önceki çalışmalarda genellikle birbirlerinin varyantı olarak değerlendirilmişlerdir. Tespit edilebilen mevcut çalışmalarda bu iki ekin aynı ek olduğu görüşü yaygındır fakat bu eklerin yapısı ve işlevi konusunda bir görüş birliği olduğunu söylemek zordur. -şIr- eki -(I)ş- ve -(I)r- eklerinden oluşan bir birleşik ektir. -şIr- eki en sık olarak tap- “bulmak”, yap- “örtmek, kaplamak” ve teg- “değmek, varmak” fiilleri ile birlikte Eski Uygur Türkçesi döneminden günümüz lehçelerine kadar kullanılagelmiştir. Bu biçimi ile hem işteşlik hem ettirgenlik içeren bir işleve sahiptir. -çIr- eki -çI- ve -(I)r- eklerinden oluşan bir birleşik ektir. -çIr- ekinin ilk kullanımına ise Eski Uygur Türkçesi döneminde kül- “gülmek” fiili üzerinde külçir- “gülümsemek” biçiminde rastlanmaktadır. Bu kullanım Çağatay Türkçesi dönemine kadar devam etmiştir. Karahanlı Türkçesi döneminde ise tamçır- “damlamak” biçiminde tam- fiili üzerinde kullanımı mevcuttur. -çIr- ekinin bu biçimiyle, kül- “gülmek” > külçir- “gülümsemek” örneğinde olduğu gibi, fiilin köküne yakın bir anlam türeten işlevde kullanıldığı söylenebilir. -çIr- ekinin birinci kısmını oluşturduğunu düşündüğümüz, genellikle pekiştirme eki olarak değerlendirilen -çI- eki bu biçimiyle veya -şI- biçimiyle bugün bazı çağdaş Türk lehçelerinde de görülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Upon The Structures and Functions Of The -cir- and -sir-
2021
Yazar:  
Özet:

Verb derivational affixes from the verb, which are the subject of our study, -çIr- and -şIr- were generally considered as variants of each other in previous studies. The opinion that these two suffixes are the same is common in present studies, but it is difficult to say that there is a consensus on the structure and function of these suffixes. The suffix -şIr- is a combination of -(I)ş- and -(I)r-. The addition of -şIr-, tap- “find”, yap- “covering” and teg- “touching” verbs have been used from the Old Uighur Turkish period to the present dialects. In this form, it has a function that includes both co-operative function and causativisation. The suffix -çIr- is a combination of -çI- and -(I)r-. The first use of the -çIr- suffix was found in the form of külçir- “smile” in Old Uighur Turkish. This usage continued until the period of Chagatai Turkish. During the Karahanlı Turkish period, it was used as a tamçır- “drip”. It can be said that the suffix -çIr- derives a meaning close to the root of the verb, as in the case of kül- “laugh” > külçir- “smiling”. The suffix -çI- that we think constitutes the first part of the suffix -çIr- and which is generally considered as a reduplication suffix, is also seen in some contemporary Turkish dialects in this form or in the form of -şI-.

Anahtar Kelimeler:

Atıf Yapanlar
Bilgi: Bu yayına herhangi bir atıf yapılmamıştır.
Benzer Makaleler






Çukurova Üniversitesi Türkoloji Araştırmaları Dergisi

Alan :   Eğitim Bilimleri; Güzel Sanatlar; Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler

Dergi Türü :   Ulusal

Metrikler
Makale : 259
Atıf : 239
Çukurova Üniversitesi Türkoloji Araştırmaları Dergisi