Özet:

Endüstri devrimi ile başlayan ve fosil yakıt tüketiminin artışına paralel olarak artan hava kirliliği, günümüzde küresel ölçekte yaşanan büyük bir çevre sorunu haline gelmiştir. Başta karbondioksit olmak üzere atmosferdeki konsantrasyonları sürekli artan kirletici gazlar, dünyanın en önemli sorunu olan iklim değişikliği ve çevre sorunlarını doğurmuştur. Kirletici kaynaklara ve coğrafi konumlarına göre dünyanın değişik bölgeleri bu sorunu farklı boyutlarda yaşamaktadır. Hava kirliliği düzeyleri birçok ülke ve kentte halen kabul edilen sınırların üzerinde seyretmektedir. Kirlilik, özellikle endüstriyel tesislerden, konutlarda ısınma amaçlı yakıt tüketiminden ve motorlu taşıt egzozlarından kaynaklanmaktadır. Ülkemizde son zamanlarda çevresel farkındalığın artması, doğalgaz kullanımıyla birlikte çoğu kentte hava kirliliğinde nispeten bir gerileme olmasına rağmen, halen ciddi bir sorun olarak varlığını sürdürmektedir. Siirt kentinde de son yıllarda yaşanan hızlı nüfus artışı, çarpık kentleşme, nispeten artan sanayileşme ve düşük kalite fosil yakıt kullanımının halen çok yaygın olması gibi nedenlerle özellikle kış aylarında hava kirliliği ciddi boyutlara ulaşmaktadır. Dünyada yapılan çalışmalar hava kirliliği ile kardiyovesküler hastalıklar ile solunum yolu hastalıklarına bağlı ölümler arasında ciddi bir ilişki olduğunu ortaya koymaktadır. Bu bağlamda Siirt kentinde hava kirliliği parametreleri analiz edildiğinde normal değerlerin oldukça üstünde seyrettiği anlaşılmaktadır. Dolayısıyla kentte hava kirliliği, halk sağlığını olumsuz bir şekilde etkilediği açıkça görülmektedir. Çalışma temel amacını, Siirt kentindeki hava kirlilik durumunu incelemek, hava kirliliğinin oluşturduğu sorunlar ve bu sorunlara çözümler geliştirmek, hava kirliliğini önlemek üzere yapılacakların irdelenmesi oluşturmaktadır. Aynı zamanda çalışmanın konu ile ilgili bundan sonra yapılacak benzer çalışmalara katkı sunması da hedeflenmektedir.

Anahtar Kelimeler: